اما مُرداد به معنى مرگ و نيستى است.
پس نیکوست که از واژه امرداد بجای مرداد در گفتار و نوشتارمان بهره ببریم و بکار بگیریم.
امرداد مه است سخت خرم
مَی🍷نوش پیاپی و دمادم.
✍️ مسعود_سعدسلمان
واژه اوستایی امرداد امرتاته است که به معنی بیمرگی است.
ایوان خانهای كاهگلی در حوالی آتشكده یزد نقشی را میبینیم كه در بالای ایوان ترسیم شدهاست و شیر كه صورت تمثیلی این ماه میباشد با شمشیری از درخت سرو كه در باور ایرانی جایگاهی بس ارزنده دارد پاسداری مینماید.
در همان نگاه نخست پیداست كه این نقش میتواند امرداد امشاسپند باشد و به وظیفه او در قبال گیاه اشاره شدهاست.
اَمِرِتات نام هفتمین روز و پنجمین ماه زرتشتیان است.
این واژه به نادرستی مرداد که در معنی مرگ و مردن و تباهی است خوانده و آمدهاست چنانچه درست آن امرداد است که به معنی بیمرگی و جاودانگی است.
در ادبیات مزدیسنا امرداد امشاسپندی است که نگهبانی نباتات با اوست و هئوروتات امشاسپند(خرداد) نگهبان آب همراه همیشگی اوست.
این نام در اوستا صفتی است برای اهورامزدا، نماد زوال ناپزیری و پایندگی اما در جهان خاکی نگهبان رستنیها و گیاهان است.
امرداد روز در امرداد ماه که روز هفتم است جشن امردادگان میباشد و به تاريخ خورشيدی برابر ۳ امرداد ماه است اين جشن متعلق به امشاسپند امرتات که نماد جاودانگی و تندرستی و دير زيستن است.
واژهی امرتات از سه بخش درست شدهاست:
اَ + مَر + تات که بخش نخست در زبان اوستایی پیشوند نفی است، بخش دوم از ریشهی مصدری «مَر» به معنی مرگ و بخش سوم پسوند كاملی، رسایی و سالمی را میرساند.
همانگونه که امرداد به معنی بیمرگی است، مرداد به معنی مرگ و نیستی است. بنابراین شایسته است که این واژه را امرداد بخوانیم و چون امرداد فرشته جاودانگی و بیمرگی است، در عالم جسمانی نگهبانی نباتات و روییدنیها با اوست و در باورهای ایرانی در جهان خاکی نگاهبان و سرپرست گیاهان و رستنیها بهشمار میرود و همواره با خرداد در كنار هم جای دارند و «كمال» و «دوام»در جهان مینویی نیز از این دو امشاسپند است.
نیاکان ایرانیمان در این روز به باغها و کشتیزار خرم و دلنشین میرفتند و پس از نیایش اهورامزدا طی مراسمی این جشن را با شادی و سرور در هوای صاف و در دامن زاستار(:طبیعت) برگزار میکردند.
چون امرداد فرشته جاودانگی و بیمرگی است اين فرشته نماينده آخرين مرتبه فرهیختگی و کمال است.
فروزههای پاک فرشته امرداد و توجه او نسبت به آبادی زمين و پاکی و تمیزی و پاکیزگی بهگونه مشروح بيان شد نظر به همان فروزههای پاک و پسنديده است که ايرانيان اين روز را جشن میگرفتند و به شادی میپرداختند و خود را برای پيروی از فرشته نامبرده آماده میساختند.
#ابوريحان_بیرونی در برگ۲۵۰ ترجمه پارسی آثارالباقيه مینويسد:
امرداد ماه روز هفتم آن امرداد روز است و آن روز را بواسطه رخ دادن دو نام باهم جشن میگرفتند معنای امرداد آن است که مرگ و نيستی نداشته باشد امرداد فرشتهای است که به نگهداری گيتی و تربيت خوراکها و دواها که اصل آن نباتات است و زایل کننده گرسنگی و زیان و بیماری میباشد موکل است.