دلایلِ اقتصادیِ گرویدن به اسلام را می‌توان از جمله در نواحیِ سغد و یا قزوین دید. به محضِ آن‌که پرداختِ جزیه برای نواحیِ متصرف شده و یا تازه مسلمان ملغی شد، برخی از اهالی به آئینِ قدیمیِ خود بازگشتند. این امر در موردِ اشرافِ قزوین(۱)و مردمانِ عادیِ سغد در منابعِ مهم ذکر شده است.(۲)حتی مواردِ بازگشت به اعتقاداتِ سابق، در موردِ اعرابِ مسلمان شده نیز صادق است. در سالِ ۸۳ ه.ق/۷۰۲ م. به دلیلِ لغوِ جزیه، تعدادی از آنان به سرعت به مناطقِ قدیمیِ خود بازگشتند که حاکمِ وقت، آنان را وادار به بازگشت به بین‌النهرین کرد.(۳)(ص ۲۱۴)
یادداشت‌ها:
۱. بلاذری، فتوح‌البلدان، نشر میخائیل دخویه، لیدن، ۱۸۶۶، ۱۸۹۹، ص ۳۲۱ و ۳۲۳.
۲. طبری.محمد بن جریر، تاریخ الرسل الملوک، ترجمه‌ی ابوالقاسم پاینده، ج ۲، تهران، اساطیر، ۱۳۵۰، ص ۱۷۱۷ و بعد و نیز ص ۱۳۵۴. هم‌چنین بلاذری به لغوِ جزیه برای تازه‌مسلمانان اشاره می‌کند که پیامدهای اقتصادیِ آن برای حکومت که کمبودِ خزانه را باعث می‌شد، نارضایتیِ مالی برای خلفا پدید می‌آورد. فتوح‌البلدان، ص ۳۱۴، در شهرِ قم، ص ۳۲۱، در شهرِ قزوین.
۳. طبری.محمد بن جریر، تاریخ الرسل الملوک، ترجمه‌ی ابوالقاسم پاینده، ج ۲، تهران، اساطیر، ۱۳۵۰، ص ۱۱۲۲ و بعد، گزارش از این واقعه در زمانِ حجّاج می‌دهد. لغوِ جزیه از تازه‌مسلمانان، یکی از منابعِ اقتصادیِ صدرِ اسلام بود و نپرداختنِ آن، اوضاعِ مالیاتیِ آن دوران را متزلزل می‌کرد. همین امر باعث شد که موضوعِ اخذِ جزیه و لغوِ آن و برقراریِ مجددِ آن، ناآرامی‌های سیاسی در پی داشته باشد. بلاذری: فتوح‌البلدان(دخویه)، ص ۳۱۴ و ۳۲۱ این واقعه را برای مردمانِ قم و قزوین ذکر کرده است.
مأخذ: میراحمدی.مریم، تاریخ تحولات ایرانشناسی در دوران اسلامی، تهران، انتشارات طهوری، چاپ اول ۱۳۹۵
یادداشت‌ها:
۱. بلاذری، فتوح‌البلدان، نشر میخائیل دخویه، لیدن، ۱۸۶۶، ۱۸۹۹، ص ۳۲۱ و ۳۲۳.
۲. طبری.محمد بن جریر، تاریخ الرسل الملوک، ترجمه‌ی ابوالقاسم پاینده، ج ۲، تهران، اساطیر، ۱۳۵۰، ص ۱۷۱۷ و بعد و نیز ص ۱۳۵۴. هم‌چنین بلاذری به لغوِ جزیه برای تازه‌مسلمانان اشاره می‌کند که پیامدهای اقتصادیِ آن برای حکومت که کمبودِ خزانه را باعث می‌شد، نارضایتیِ مالی برای خلفا پدید می‌آورد. فتوح‌البلدان، ص ۳۱۴، در شهرِ قم، ص ۳۲۱، در شهرِ قزوین.
۳. طبری.محمد بن جریر، تاریخ الرسل الملوک، ترجمه‌ی ابوالقاسم پاینده، ج ۲، تهران، اساطیر، ۱۳۵۰، ص ۱۱۲۲ و بعد، گزارش از این واقعه در زمانِ حجّاج می‌دهد. لغوِ جزیه از تازه‌مسلمانان، یکی از منابعِ اقتصادیِ صدرِ اسلام بود و نپرداختنِ آن، اوضاعِ مالیاتیِ آن دوران را متزلزل می‌کرد. همین امر باعث شد که موضوعِ اخذِ جزیه و لغوِ آن و برقراریِ مجددِ آن، ناآرامی‌های سیاسی در پی داشته باشد. بلاذری: فتوح‌البلدان(دخویه)، ص ۳۱۴ و ۳۲۱ این واقعه را برای مردمانِ قم و قزوین ذکر کرده است.
مأخذ: میراحمدی.مریم، تاریخ تحولات ایرانشناسی در دوران اسلامی، تهران، انتشارات طهوری، چاپ اول ۱۳۹۵
نقل از درگاه پژوهشی در فرهنگ زرتشتی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر