۱۸ آبان ماه سال ۱۴۰۰ خورشیدی برابر با ۱۵۰ سالگرد زاد روز بزرگ مردی شایسته ی سپاس نیک پشوتن جی دوسابایی مارکار «دوساباهای»، انسانی نیکوکار از دهشمندان تاریخ زرتشتیان است.
این بازرگان پارسی ساکن هند با نیک اندیشی دارایی خود را در در راستای بنیاد گذاری امکانات رفاهی و آموزشی برای زرتشتیان ایرانی دهش نمود و آثار بسیاری از بخشش‌های او در شهرهای یزد و کرمان و تهران مشهود است.
شرحی کوتاه بر زندگی این مرد بزرگ
پشوتن جی دوسابایی مارکار در ۱۸ آبان ماه سال ۱۲۵۰ خورشیدی در خانواده‌ای پارسی در بمبئی هند زاده شد، پدرش دوسابایی و مادرش دین بانو دخت دینشاه شراف بود.
او تحصیلات مقدماتی را در بمبئی و در آموزشگاه الفستون پشت سر گذاشت و پس از آن در مکتب کارآموزی دینشاه سیلیستر امور دفتری را فراگرفت.
وی به شوه علاقه ی فراوانی که به ایران داشت، زبان پارسی را نیز آموخت، زبان انگلیسی را هم به خوبی می‌دانست ولی به زبان گجراتی سخن می‌گفت.
پس از پایان تحصیلات به بازرگانی روی آورد و صاحب ثروت بسیاری شد.
او در آغاز سفیر انجمن زرتشتیان ایرانی بمبئی در ایران بود و مسئولیت داشت تا به امور زرتشتیان ایران رسیدگی کند.
پشوتن جی دوسابایی مارکار در سال ۱۳۰۴ نایب رئیس انجمن زرتشتیان ایرانی بمبئی بود و در سال ۱۳۱۷ به مقام ریاست این انجمن رسید.
موقوفات
پشوتن جی مارکار با ساختن دبستان دخترانه و پسرانه مارکار در بهمن ماه سال ۱۳۰۶ خورشیدی نخستین گام را برای با سواد کردن کودکان یزدی برداشت.
و دبیرستان دخترانه و پسرانه مارکار هم در شهریور ماه سال ۱۳۱۲ خورشیدی تأسیس شد.
وی با ساخت پرورشگاه، برج ساعت فردوسی یزد و مجسمه ی فردوسی تهران در سال ۱۳۱۳ توانست علاقه ی خود را با گسترش فرهنگ در ایران نشان دهد.
پرورشگاه مجموعه ی مارکار یزد برخلاف اذهان عموم، خوابگاهی شبانه‌روزی برای اسکان دانش آموزان بی‌بضاعت اطراف شهر با همه ی امکانات، بدون پرداخت شهریه بوده است.
استفاده ازاین امکانات ویژه ی زرتشتیان نبود و بسیاری از ایرانیان زرتشتی و غیر زرتشتی از امکانات این مراکز استفاده نموده‌اند.
از دیگر موقوفات او می‌توان به :
◀️ بنگاه ورزشی پشوتن جی دوسابایی مارکار در بمبئی،
◀️ اختصاص سرمایه برای ادامه تحصیل شاگردان زرتشتی برتر مدارس مارکار در دانشگاه تهران،
◀️ اختصاص سرمایه برای انتشارات دینی تحت سرپرستی انجمن زرتشتیان ایرانی بمبئی، که از جمله ی آن ؛
◀️ کتاب‌های ترجمه ی گاتها و یشت ها توسط ابراهیم پورداود است.
◀️ بخشش سرمایه برای انتشار نوشته‌ها و متن سخنرانی‌های سودمند.
◀️ ساخت آموزشگاه پسرانه و دخترانه در وسو هندوستان.
◀️ خرید و آبادسازی زمین‌های تهران پارس تهران.
◀️ اهدای زمین پارک مارکار در یزد.
◀️ ساخت همایشگاه مارکار در تهران اشاره نمود.
سفر به ایران ؛
پشوتن جی دوسابایی مارکار سه بار در سال‌های ۱۳۰۳، ۱۳۱۳ و ۱۳۲۸ برای سرکشی و مشاهده پیشرفت و بررسی وضعیت مؤسسات خیریه تحت حمایت خویش، به ایران مسافرت نمود.
در سال ۱۳۱۳ در دومین سفر خویش به یزد از سوی وزارت فرهنگ وقت به دریافت نشان درجه اول علمی سرافراز شد.
در سال ۱۳۲۶ نیز نشان همایونی را دریافت کرد.
و در واپسین سفر خویش به ایران در سال ۱۳۲۸ به دریافت نشان درجه اول سپاس ملی سرافراز گردید و به دیدار با شاه وقت ایران دعوت شد.
✔️ مرگ
شوربختانه پشوتن جی دوسابائی مارکار این بزرگ مرد نیکوکار و ایران دوست سرانجام در تاریخ ۱۸ مهر ۱۳۴۴ خورشیدی در بمبئی چشم از جهان فروبست و نام نیکش برای همیشه در تاریخ این سرزمین پر گهر به یادگار ماند.
پس از مرگ پشوتن جی دوسابایی مارکار میرزا سروش لهراسب سرپرستی این مدارس و موسسات را تا مدت‌ها به عهده داشت.
پس از چندی برپایه ی یک آیین‌نامه اجرایی وکالت تملک تمام مایملک و موسسات مارکار را به انجمن زرتشتیان تهران واگذار کرد.
این آیین‌نامه با امضای سروش لهراسب و به تاریخ ۲۷ آذر ۱۳۵۳ است.
پرورشگاه مارکار، اکنون پردیس دانش مارکار نام گرفته و تا حدودی به فعالیت خود ادامه می‌دهد.
در زیر زمین این پرورشگاه موزه‌ای به نام موزه تاریخ و فرهنگ زرتشتیان جهت آشنایی بازدید کنندگان با آداب و رسوم زرتشتیان ایجاد شده است.
✔️نقل است که پشوتن جی دوسابایی مارکار در سفرهای درون شهریش در هند به جای استفاده از مترو برای رفت و آمدهایش پیاده می‌رفت و می‌گفت ؛ می خواهد تا با پولش به دانش‌آموزان گرامی ایرانی کمک کند.
یادش گرامی و روانش شاد و راه این بزرگ مرد ایران دوست و ایران ساز پر رهرو باد 🙏
🖋 پژوهش و گردآوری ؛
بردیا بزرگمهر
برگرفته از درگاه زرتشت و مزدیسنان
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر