۱۴۰۰ تیر ۲۷, یکشنبه

درود و بدرود

 🤍🏳️ همان‌گونه که استاد فریدون جنیدی در یک توژ (فیلم) کوتاه گفتند، «درود» ریشه در واژه‌ی اوستایی «دِرَوَت dēravat» به مانک «تندرستی» دارد که در پهلوی «دِرُت dērot» و پس از آن در پارسی «دُرُد/دُرود» شده است؛ با گرفتن یک میان‌وند می‌شود «دُروست durust»، در زبان فرانسوی «ژوست žust»، در زبان انگلیسی just و در زبان روسی «دراست derāst» است.

در گویش شمالی زبان تالشی:
۱- رُست rost: راست، راستینگی (حقیقت)، رویاروی دروغ.
برای نمونه: رُست بُت rost bot: راست بگو، راستینه (حقیقت) بگو، به مانک دروغ نگو.

۲- دُوز dūz: بی اشتباه، بی کَجی، بی کژروی، درست. مانند: دُزَه رُنَه بِش dūza rona bēš: با راه درست برو؛ در راه درست و بی لغزش گام بردار، در راه کج نرو و کژروی نکن.

۳- دِرِست dērēst: این واژه این مانک‌ها را می‌دهد: درست، بی‌آک، موشکافانه.
⬅️ نمونه‌ی الف: دِرِست بِژَشِه خَرُبِش بِکاردِه dērēst bēžâše xârobēš bēkârde: درست زد خرابش کرد، به درستی زد خرابش کرد؛ مانند اینکه کسی یک چیز درست را خراب کرده است.
⬅️ نمونه ب: دِرِست بِژَشِه یو dērēst bēžâše yo: درست زد اینجا، ژرف‌نگرانه زد اینجا. مانند این سهمان (جمله): درست زد به خال؛ خال را درست نشانه گرفت و شلیک او درست بوده است و کژ نرفته است و شلیک او دچار نابجایی و کجی نشده است.

راست = راست ایستادن.
دُروست = دُرُست = دو راست= دو تا راست = دو برابر راست = بسیار راست = درست و تندرست.
تَن دُرُست = تن نیکو و تندرست که می‌تواند روی دو پای خود راست و سر پا بایستد.
راست گفتن = کج نگفتن، دروغ نگفتن.
راه راست = راه بی کجی و پیچ در پیچ و لغزش.

پس می‌توانیم چنین دریابیم که واژه‌ی «درود» که ریشه در واژه‌ی اوستایی «دِرَوَت» دارد و با واژه‌هایی که از زبان تالشی آمد هم‌انباز (مشترک) است به مانک «راستی، درستی، نیکو بودن و تندرستی» است و زمانی  که به کسی «درود» می‌گوییم ما برای او راستی، درستی، خوبی و تن‌درستی می‌خواهیم.

درود بر شما= راستی، درستی، تن‌درستی برای شما؛ انگار که می گوییم:
دور باد از شما کَجی، دروغ، ناراستی و بیماری.
درود = واژه‌ای برای جایگزین تازی «سلام» و خوش‌آمد‌گویی.
بدرود = واژه‌ای برای خدانگهدار (به‌درود = بدرود = به راستی، به شادابی، به تن‌درستی.
هر دو واژه «درود» و «بدرود» نشان می‌دهد که ایرانیان باستان به هنگام دیدار با یکدیگر و خوش‌آمدگویی و به هنگام جدا شدن از یکدیگر و خدانگهداشت، برای یکدیگر «راستی و درستی و تندرستی» خواهان می‌شدند. چنین می‌نماید درود فراگیرتر و پرمانک‌تر از همه‌ی واژه‌هایی است که در زبان‌های بیگانه به‌کار می‌رود.

مهر افزون
شاد زیوید

✍️ فرستنده بزرگمهر صالحی

برگرفته از درگاه زرتشت و مزدیسنان

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر

جشن سپندارمزگان

#مردم ایران در تاریخ خود، کارنامه درخشانی را در زمینه ارج نهادن به جایگاه بلند زن از خود بر جای نهاده و امروز زنان ایرانی از اینروی بر خود م...