۱۴۰۰ آبان ۸, شنبه

سازندگی زرتشتیان

 در سرگذشت تهرانپارس از گذشته تاکنون


نقشه‌ی اصلی تهرانپارس قدیم ، ۴ فلکه داشت.
فلکه‌ی نخست به نام فلکه‌ی « هرمز »، فلکه‌ی دوم به نام فلکه‌ی « تفتی »، فلکه‌ی سوم فلکه‌ی « رویین‌تن » و فلکه‌ی چهارم به فلکه‌ی « وفادار » نامور بود
در دهه ۱۳۱۰ خورشیدی ارباب هرمز از بزرگترین سرمایه داران زرتشتی شهرکی در شمال شرق تهران ساخت و نامش را تهران پاریس گذاشت.
کوی تهران‌پارس در زمان دودمان پهلوی و با طرح و نقشه شهرسازی توسط فرانسوی‌ها ساخته شد و به همین خاطر تهران پاریس نامیده شد.
تهرانپارس قدیم در آن روزها، شامل سه روستای مهدی‌آباد ، حسین‌آباد و مجید‌آباد بود.
زمانیکه ابوالقاسم بختیار ، تصمیم به فروش آن گرفت، «هرمز آرش» پسر ارباب جمشید، که از « هند » برگشته بود و اندوخته‌ای داشت، این گستره را که ٣۶میلیون مترمربع گستردگی داشت به نام خود و همسرش ، «‌ پری آگاهی » خرید.
روانشاد « هرمز آرش » پس از خریداری زمین‌ها با یک تیم مهندسی و کارشناس ، به آبادانی آن برپایه‌ اصول شهرسازی پرداخت.
در برنامه‌ی آبادانی این منطقه ، درمانگاه رویین‌تن آرش ( فرزند ناکام وی )، سینما ، دبیرستان دخترانه‌ی پری آگاهی آرش ، مدرسه‌ی راهنمایی هرمز آرش ،هنرستان ( مجموعه دینی ، فرهنگی و ورزشی مارکار تهرانپارس ) و… قرار داشت.
اگرچه با ساخت و سازهای بسیار و شهرک سازی امروزه همچنان منطقه‌ای اعیان نشین است ولی روزگاری نه‌ چندان دور سه روستای حسین‌آباد ، مجید‌آباد و مهدی‌آباد به شهرکزیبا و اعیان نشین تهران‌پارس دگرگون شد.
سه روستایی که ارباب هرمز آرش و همسرش پری آگاهی ، آن‌ها را از عظیمه بختیار، یکی از ایلاتی‌های بختیاری که در تهران ساکن شده بودند، می‌خرند.
ارباب هرمز که با اندوخته‌ای اندک به هندوستان رفته بود در آن‌جا به کار و بازرگانی پرداخت و پس از ازدواج به تهران آمده و پس از خریداری زمین‌ها، آن‌ها را برای ساخت به اربابوفادار تفتی می‌سپارد، که او به کمک گروهی از مهندسان اقدام به خیابان بندی و جدول کشی تهران‌پارس بر اساس نقشه شهر نیویورک کرد و به این گونه خیابان‌هایی درتهران‌پارس شکل گرفت که هنوز هم طراحی آن‌ها یکی از بهترین طراحی‌های شهری قلمداد می‌شود.

گام نهادن در تهران‌پارس جدید نام‌های بسیاری از تهرانپارس قدیم را به یاد می‌آورد
از سه راه تهرانپارس که امروزه چهارراهی است که پایانه‌های شرق تهران و اتوبوس‌های تندرو و برقی را در خود جای داده، اگر کمی به سوی باختر برویم به خیابان رشید می‌رسیم که اگر در کوچه‌هایش گشتی بزنیم هنوز خانه‌های ویلایی و یکسانی را می‌توان دید که از روزگار بنای تهرانپارس بر جای مانده‌اند.
کمی که در خیابان رشید به سوی شمال برویم به خیابان بهار می‌رسیم و در این خیابان هم اگر پرس و جویی کنیم، مسجد و خانه‌ی پیش نماز آن را که بانیان
تهرانپارس آن را وقف کرده‌اند، را می‌توان یافت.
خیابان رشید را که به سوی خاور برویم خیابان جان‌باخته کیخسرو کیخسروی جای دارد که هنوز هم مردم مانند گذشته آن را به خیابان زرین می‌شناسند و نزدیک به آن هم نخستین فلکه تهرانپارس که امروز به نام فلکه اول می‌شناسند ولی روزگاری فلکه‌ی هرمز می‌نامیدند.
به سوی شمال ، در خیابان تیرانداز ، که به یاد پدر ارباب هرمز نام نهاده شده است، گام نهیم پس از گذر از چهارراه تیرانداز که خیابان ناصر یا بزرگراه رسالت امروز ، که به پاستلاش‌های مهندس ناصرزاده، از نقشه‌برداران تهرانپارس چنین نامیده شده بود،را شکافته است به چهارراه اشراق امروز و فلکه دوم دیروز و فلکه تفتی روزگار گذشته می‌رسیم.
اینجا برجی نگاه‌ها را به خود می‌خواند که زمینش در تهرانپارس قدیم برای ساخت مروارید باغ وقف شده بود،
جایی در کنار رستم باغ فلکه دوم تهرانپارس که ارباب رستم گیو می‌خواست که آن نیز به یاد همسرش همچون همسایه‌اش، رستم باغ ، ساخته شود و
کمی جلوتر مجموعه‌ای از آموزشگاه‌ها و یک ورزشگاه هست که از میان آن‌ها، تنها آموزشگاه‌های استاد خدابخش ، استاد پورداوود و هرمز آرش هنوز در
اختیار انجمن زرتشتیان تهران هستند و کمی جلوتر از آن‌ها هم، همایشگاه مارکار تهرانپارس و پس از آن جایی که « درایوینگ سینما » بوده و امروز تنها
یادی از آن در میان سالخوردگان باقی مانده و پس از آن چهارراه گیو و بلوار پروین و باغ اناری .
در بلوار پروین به سوی شمال که گام برداریم و پس از رسیدن به میدان پروین به سوی باختر راه خویش را ادامه دهیم، نخست به جایی می‌رسیم که
درمانگاه رویین‌تن آرش روزگاری در آن‌جا بود ولی اکنون بیمارستان بزرگی در خیابان رشید این نام را بر خود دارد،


نامی که به یاد فرزند ناکام ارباب هرمز بر آن گذاشته شده، همچنین بر سومین فلکه تهرانپارس که امروز فلکه سوم نام دارد.
پارک پلیس و خیابان استخر در تهرانپارس قدیم در سال‌های ابتدایی ۱۳۰۰ هجری شمسی ارباب هرمز ، استخر عمارت خود را به جای مالیات به وزارت دارایی آن دوران بخشید. بر همین اساس خیابان منتهی به باغ اناری به نام استخر معروف شد.
درختان میوه و بزرگی پارک ، نشان از آن دارد که آن باغ یک پارک معمولی نیست.
در بخش بالای پارک ، ساختمانی بر جای مانده از دوران پهلوی به چشم می‌خورد که تابلوی ثبت ملی بر سر در آن قرار دارد.
بر این تابلو ، گزیده‌ای از گذشته این ساختمان نوشته شده که گرچه اشتباه‌های بیشماری دارد ولی نشان می‌دهد که پارک پلیس ،
یک پارک معمولی نیست.
دو درخت سرو این پارک نشان دیگری است تا بگوید این یک پارک معمولی نیست.
دو درخت سروی که یادبودی هستند بر جایی که فرزند بنیان‌گذار تهران‌پارس با حادثه‌ای جان داد.
با گذشت سال ها هم اکنون تهرانپارس یکی از بهترین محلات شرق تهران برای سکونت شده است.
قرار گرفتن بر پایه رشته کوه های البرز ، و همجوار بودن با پارک سرخه حصار و لویزان
همچنین کامل بودن امکانات شهری یکی از دلایل علاقه مندی شهروندان به این منطقه است.

🔥🔥🔥🔥🔥🔥
برگرفته از درگاه (:کانال) زرتشت و مزدیسنان

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر

جشن سپندارمزگان

#مردم ایران در تاریخ خود، کارنامه درخشانی را در زمینه ارج نهادن به جایگاه بلند زن از خود بر جای نهاده و امروز زنان ایرانی از اینروی بر خود م...