نیاكان گرامی ما بی‌تردید شادترین مردمان جهان بودند و رسم شاد زیستی را #اشوزرتشت برای آنان برجای گزاشت برابری نام روز و ماه یكی از این بسیار جشن‌هاست.
روز دهم آبان در گاه‌شماری زرتشتی، آبان روز نام دارد که به‌نام آب و فرشته آب است. آب که آبان جمع آن است، در اوستا و پهلوی آپ و در سانسکریت آپه می‌باشد. آبان یشـت، پنجمین یشت و یكی از كهـن‌ترین یشت‌های اوستـا با نام‌های اَرِدْویسور یشت و آنـاهید یشت نیز نامیده شده و در بزرگداشت و ستایش «اَرِدْویسـورَه اَنـاهـیـتَـه»، سروده شده است. این نام به‌گونه‌های: «اَناهیت»،«اَناهید»،«آناهید»،«آناهیت»،«آناهیتا»و«ناهید» نیز آمده است. «اَرِدْویسورَه اَناهیتَه» پیش از آنكه در دوره‌های بعدتر به ایزدبانوی بزرگ آب‌ها تبدیل شود، نامی برای یک رود و یک ستاره بوده است. «اَرِدْوی» یا «اَرِدْویسورَه» نام یک رود و «اَنـاهـیـتَـه» نام یک ستاره و نیز لقب آن رود بوده‌اند. رود «اَرِدْوی» همان رود «آمودریا» بوده است كه بزرگترین، پرآب‌ترین، درازترین و پهن‌ترین رود همه سرزمین‌های ایرانی به شمار می‌آید. این رود در مسیر ۲۵۴۰ كیلومتری خود از شعبه‌ها و دریاچه‌ها و بركه‌ها و آبشارهای بسیاری برخوردار می‌شود. «آمودریا» با نام «پنج‌آب»، از بلندی‌های «هُـكَـر» به دریای «فراخكرت» روان می‌شود. بلندی‌های «هُكَر» ظاهرا همان كوه‌های سر به آسمان كشیده «پامیر» است و دریای فراخكرت همان دریای مازندران است كه در دوران باستان آب آمو دریا یکراست به آن می‌ریخته است.
عنصر آب همچون عناصر اصلی دیگر مانند آتش و خاک و هوا در آیین قدیم ورجاوند(:مقدس) است و آلودن آن گناه می‌باشد و برای هریک از آنها فرشته ویژه‌ای تعیین شده است. به گواهی اوستا و نامه‌های دینی پهلوی، ایرانیان آخشیج‌های(:عناصر) چهارگانه را که اساس اولیه حیات است می‌ستودند و اکنون هم زرتشتیان آنها را پاک می‌دانند و مانند گذشته به‌نام فرشته‌ای هریک از آنها را می‌ستایند. در بند یک و دو کرده هشت هفتن یشت بزرگ می‌گوید:
به سرچشمه آب درود می‌فرستیم.
به گذرهای آب درود می‌فرستیم.
به دریاچه‌ها و استخرها درود می‌فرستیم.
به کوه‌هایی که از بالای آنها آب جاری است درود می‌فرستیم.
در یسنا ۶۵بند۱۰ اهورامزدا به اشوزرتشت می‌گوید: نخست به آب روی آور و مراد خویش از آن بخواه. باید متوجه بود فرشته آب نیز به همین نام می‌باشد و به حرمت این فرشته باید آب را پاک نگاهداشت و آن را به نیکی ستود. در ویشتاسب یشت بند هشت گوید: آب فرایزدی بخشد به کسی که او را بستاید.
در جشن آبانگان، پارسیان بویژه زنان در کنار دریا یا کنار رود فرشته آب را نیایش می‌کنند. ایرانیان قدیم آب را سپنت(:مقدس) می‌دانستند و هیچ‌گاه آن را آلوده نمی‌کردند و آبی را که از اوصاف سه گانه‌اش(رنگ بوی مزه) تغییر می‌یافت برای آشامیدن و شستشو به‌کار نمی‌بردند.
#استرابون جغرافی نویس یونانی گوید: ایرانیان در آب جاری خود را شستشو نمی‌دهند و در آن لاشه و مردار نمی‌اندازند و آنچه ناپاکی است در آن نمی‌ریزند.
به روایتی دیگر در این روز زو پسر #تهماسب از دودمان #پیشدادیان به پادشاهی رسید و مردم را به کندن جوی‌ها و لایروبی آنها فرمان داد و در این روز به کشورهای هفتگانه خبر رسید که #فریدون بیوراسب(ضحاک) را اسیر کرده خود به پادشاهی رسیده و به مردم دستور داده است که خانه و زندگی خود را مالک شوند.
مانند آب پاک و روان باشید
جشن آبانگان خجسته باد.
(برگرفته از اوستای كهن)
✍️ #مهربان_پولادی
نقل از درگاه ایرانیان زرتشتی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر