شش جایگاه به نام پیر یاپیرون (نیایشگاه، زیارتگاه) در یزد وشهرهای پیرامون آن ازدیرباز به یادگار مانده است. (پیر سبز چکچکو، پیر هریشت، پیرنارکی، پیر بانوپارس، پیر نارستانه وستی پیر)
باور کهن شماری از زرتشتیان براین است که اینان جایگاه ناپدید شدن و جان باختن دختران یا نزدیکانی از خانواده یزدگرد سوم، پادشاه پایان دوران ساسانی بوده که به هنگام تارش تازیان به ایران، همه فرار کرده وهریک به سوی دشت وکوهی پناه برده ودر دامنه کوهی از دیده پنهان گشته اند که اکنون جایگاهی سپند به شمار می آیند.
روشن اندیشان زرتشتی این باور را به چند روی نمی پذیرند.
چنانچه نیاز باشد تا آرامگاه یادبودی برای بزرگان ونام آوران باستانی به یادگار مانده باشد. تا براو آفرین گفته شود. همانا کسانی مانند: آریوبرزن، رستم فرخزاد، مازیار غارن، بابک خرمدین، آرش کمانگیر و...باید باشد که با فداکردن جان خویش در پی سرافرازی ایران ایستادگی کردند.
چرا این نیایشگاه ها تنها در یزد جای گرفته اند با نگرش به این که شکست ساسانیان و فرار بازماندگان دوران یزدگرد، از تیسفون بوده که چندین کیلومتر ازاین استان دور است چگونه در همان نزدیکی ها به کوه پناه نبرده اند.
واژه ای "پیر" یادآور واپسین گام پدیده عرفان در آیین مهر بوده است. چنین نیایشگاه هایی به نام پیر در شهر های دیگر نیز یافت می شود. بی بی شهربانو در شهر ری و پیر شالیار در کردستان که همانند آنهاست به ویژه اینکه همه در دامنه کوه و کنار چشمه آب برپا شده اند که یادآور زایندگی آناهیتا، ایزد بانوی پاک می باشند و به سوی خاور بناشده تا پیروان آیین مهرپس از سپیده بامدادی و روشنایی خورشید به نیایش بپردازند.
دیرینگی نیایشگاه و پیرهای زرتشتی در یزد با نگرش دانش زمین شناسی به هزاران سال پیش از دوران ساسانی بر می گردد بنابراین اززمان ساسانی پدیدار نشده اند.
در هیچ نوشته ی کهنی نیامده که یزدگرد سوم به هنگام فراراز تیسفون دختر و فرزندانی جوان و توانا داشته باشد تا بتوانند از مرز باختری ایران تا میان کشور، استان یزد،را پیموده باشند.
در نوشته ها آمده که یزد گرد سوم به هنگام جان باختن اندکی بیش از بیست سال داشته است. چگونه می تواند چند دختر بزرگ نیز از خود داشته باشد که هریک اسب سواری ماهر بوده تا این همه کوه و دشت را تا یزد پیموده باشند.
باور دانش پسند این است که پیر ها، هریک نیایشگاه های مهر وناهید بوده اند. مهر وآناهیتا، پس از زرتشت نیز همچنان ارزشمند بوده، زیرا سرودهای سپند مهر یشت و آبان یشت همچنان در اوستا به یادگار مانده است. زرتشتیان هیچگاه مزار کسی را هرچند نام آور باشد، جایگاهی سپند ندانسته اند تابرآن راز ونیاز کنند.
پیرانگاه ها جایگاهی باارزش برای گرد هم آیی ، نیایش، دیدار وآشنایی همگانی، دادودهش، رایزنی برای رسیدن به زندگی بهتر وداشتن شادمانی گروهی بوده که همچنان پایدار مانده است.
واژه "پیر" به عارفان در ایران باستان می گفتند. پیر نام نخستین انسان کیومرث است. واپسین گام در رازوری آیین مهر نیز "پیر" نامیده می شود.
در سبزوار به پدر، «پیر - پی یر» و به مادر «مار» می گویند. کیومرث نخستین رهبر، پیشوا و مرتو بوده است. نامهایی مانند پیر سر، پسر و مش (نه مشی) اشاره به کیومرث است. مشی و مشیانه و اندیشه اهورایی اشاره به انسان خردمند و عارف در باور ایرانیان باستان بوده است.
ایران ویج جایگاه عرفان و فلسفه از آغاز آفرینش بوده است.
در سبزوار جای های زیادی به نام پیر وجود دارد مانند: پیر استیر، پیر گردون، پیر حاجات و کوه پیر است.
نزدیک به سده چهارم میلادی برخی از آتشکده ها و پرستشگاه های آناهیتا، جای خود را به کلیساهای ترسایی دادند.
بناهایی برگرفته از نام دختر همگی به آناهیتا وابسته بوده اند. اکنون نیز آناهیتا و ناهید نام دختران است.
پل دختر در شمال خوزستان نیز پل آناهیتا است. دژها و بناهای دختر که آثار آن به فراوانی در گوشه و کنار ایران پابرجاست یادگار پرستش آناهیتا است.
در سبزوار که جایگاه نخستین پرستش آناهیتا بوده بناهای فراوانی بدین نام برجای مانده است مانند: قلعه دختر در آریان، قلعه دختر بهمن آباد، مشکان، غار چهل دختران کمیز؛
(بنمایه:نسک ایران ویچ خاستگاه گرین ویچ)
برگرفته از درگاه زرتشت و مزدیسنان
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر