اشوزرتشت

 

به مناسبت فرا رسیدن زادروز اشوزرتشت در ششم فروردین‌ ماه، نگاهی گذرا به زندگی و اندیشه‌های ایشان می‌اندازیم:

 

✅اشوزرتشت بزرگ ایرانی در دوران پادشاهی لهراسپ شاه کیانی، در خاک پاک سرزمین پهناور ایران زاده شد و دیده به گیتی گشود.

او از ۱۵سالگی به‌درستی باورهای مردم و پرستش خدایان گوناگون تردید کرد و در ٢٠سالگی به آغوش زاستار(:طبیعت) و کیاناد رفت و با یاری اندیشه نیک خویش گام در راه شناخت دانا و دانش بیکران هستی‌مند(مزدا اهورا) یگانه نهاد.

او در ٣٠سالگی بر آن شد تا راهی را که برگزیده بود، به مردمان بنمایاند.

در آغاز و در ١٢سال نخست گسترش دینش با ناسازگاری و دشمنی کردن خرافه پرستان، کژ اندیشان و امیران محلی روبرو شد و سرانجام در ۴۲سالگی به‌همراه پیروانش ناچار به کوچ به بلخ شد. در آنجا پیام خود را به آگاهی گشتاسپ پادشاه کیانی رساند و پس از آنکه باره پشتیبانی او قرار گرفت به تدریج به پذیرندگان آیینش افزوده شد.

زرتشت در ٧٧سالگی از روی آزادگی، ایرانیان را از دادن باژ(باج) به بیگانگان بازداری نمود. از این‌روی دشمنی و کینه تورانیان با ایرانیان و خود زرتشت گسترش یافت و در دومین یورش تورانی‌ها به بلخ در حالی‌که زرتشت در نیایشگاه سرگرم نیایش بود به فرمان ارجاسب تورانی، مزدوری به‌نام «توربراتور» خنجر کین خویش را بر پشت او فرود آورد و بدینگونه زندگانی پر بار پیام‌آور آزادی و خرد به پایان رسید. با این همه فروزانه آتش فروزانی که او افروخت تا این زمان همچنان پر فروز، روشنگر راه پویندگان و جویندگان راستی است.

آیین‌های یادبود جان‌سپاری زرتشت همه ساله در ۵دی‌ماه در ایران و سراسر جهان برگزار می‌شود و بر پایه دیدگاه جدید پژوهشگران، آرامگاه او را در افغانستان امروزی و در نزدیکی بلخ در «مزارشریف» می‌باشد و آنجا گردشگران فراوانی دارد.

 

 ✅آیین جهانی اشوزرتشت بزرگ ایرانی:

اشوزرتشت پیام‌آور راستی، خود انگیزه‌اش را برای پیام‌آوری، نتیجه واکنشی بهنجار و نیادی و خردمندانه و دانشورانه در برابر آشفتگی‌ها و ناهنجاری‌های شدید همبودگاه و هم‌زیست‌گاه می‌داند. آیینی که او بنیاد نهاد، پاسخی به نیازها و مشگلات مردم و درمانی بر دردهای کهنه آنها بود. آیینی که زرتشت پرچم آن را در جهان برافراشت پس از گذشت سده‌ها به همان تازگی روز نخست، امروز نیز به بهترین شیوه و با رسایی تمام نه تنها شاهراه سرافرازی را در پیش پای هم‌میهنان ایرانی خود می‌گشاید همانا با بینشی گسترده و اندیشه‌ای جهانی، سربلندی و خوشبختی همه‌ی جهانیان را خواستار است و دست مهر و دوستی خویش را به‌سوی همه مردمان گیتی دراز می‌کند و خواهان است در راهی که پیش روی آنها گشوده است، همراه و همیارش باشند.

جهانیان بویژه ایرانیان با هر دین و آیینی، زرتشت بزرگ را همچون یک ایرانی اندیشمند و پیشرو و یک خردورز راهنما با تمام وجود دوست می‌دارند و آیینش را ارج می‌نهند.

 

✅پیوند اهورا مزدا و انسان در باور و دین اشوزرتشت بزرگ ایرانی:

در آیین زرتشت، خداوند یگانه هستی‌مند انسان را بویژه اگر پیرو راه راستینی باشد «دوست» خود می‌داند. از این دیدگاه نه تنها اهورای مهربان است چنانچه ستمگر و نیرنگ‌باز نیست و انسان را بنده خود نمی‌داند و رابطه بنده‌گی و برده‌گی بین خود و او برقرار نمی‌کند همانا انسان را دوست، یار و همکار خود دانسته و دوستان خوب خود را از داده‌های اهورایی چون نیک اندیشی، توانگری، رسایی و پایندگی بهره‌مند خواهد ساخت. بر این پایه انسان خوب، بنده نیست چنانچه دوست خوب اهورامزدا است.

در این‌باره در گات‌ها، یسنا، هات۳۱ بند۲۱ می‌خوانیم:

«خداوند جان و خرد از رسایی، جاودانگی، راستی، توانایی و نیک اندیشی خود به کسی خواهد بخشید که در اندیشه و کردار، دوست او باشد.»

از دیدگاه زرتشت، با چشم دل خداوند را در همه‌جا می‌توان دید. از این‌روی برای ستایش آفریدگار یکتا، سوی یا جهتی ویژه انگارنده نیست. از این دیدگاه سوی ستایش روشنایی و پاکی است و فروغ هستی‌بخش یگانه در هر کجا که نور و روشنایی و پاکی باشد، دل‌های پاک و نورانی را به‌سوی خود فرا می‌خواند.

 

✅جهان‌بینی اشوزرتشت اسپنتمان آریایی:

نگرش اشوزرتشت آریایی به جهان هستی نگرشی بر بنیان خرد است و بر این پایه می‌توان جهان‌بینی او را «جهان‌بینی خردگرا» یا «جهان‌بینی علمی دانشی» نامید. بر این بنیان هتا دین نیک و پیشرو نیز دانش است. اشوزرتشت بزرگ آنگونه که خود نیز در گات‌ها، بیان می‌کند خداوند جان و خرد را نیز با یاری نیروی خرد و اندیشه شناخته است.

در این‌باره برای نمونه در گات‌ها، یسنا، هات٣١ بند٨ می‌خوانیم:

«ای مزدا، هنگامی‌که با یاری اندیشه خویش، تو را سر آغاز و سرانجام هستی و سرچشمه منش نیک شناختم و آنگاه که تو را با چشم دل دیدم، دریافتم که تویی آفریدگار راستین اشا و داور کردارهای جهانیان».

✅قانون اشا:

زرتشت با یاری خرد خود و موشکافی و واکاوی پدیده‌های هستی بوجود «خداوندگار جان و خرد که دانش بیکران هستی‌مند دانا اهورا مزدا باشد پی می‌برد. از دیدگاه زرتشت،«خداوند جان و خرد» جهان را بر بنیان قانون دگرگونی ناپذیری آفریده که بر همه‌چیز و همه‌جای جهان هستی فرمانرواست.

او این سامانه ژرف نگر و ریزبین و فرمانروا بر جهان هستی را اشا می‌نامد. فرمانروایی آسا و دادِستان جهان فراگیر اشا بر جهان هستی از خواست و اراده آفریدگار بزرگ است. اشا نهاد در آفریدگار «هماهنگی تنها و یله» و «توانایی سامان دادن» است که به‌گونه هماهنگی و قانون فرمانروا بر هستی درخشان و نمایان کرده‌است.

این فروزه در انسان هم به‌گونه «توانایی سامان دادن» به زندگی، پیرامون و پدیده‌های زاستاری(:طبیعی) پدیدار شده‌است. از این‌رو بر انسان نیز شایسته است تا پیوسته این توانایی را در خود پرورش دهد تا با «اشا» هماهنگ گردد و «راستی» را در خود بپروراند.

قانون «اشا» را «آراستن و سامانه هماهنگ کننده جهان هستی» نیز می‌نامند و هیچ پدیده‌ای از اتم تا کهکشان در گیتی نیست که بر پایه این سازگان هماهنگ استوار نباشد.

قانون اشا در نگهداری تندرستی و ترازمندی جسمی و روانی انسان نیز فرمانروا است و از این دیدگاه تندرستی چیزی جز هماهنگی و سازگاری تن و روان با «قانون زندگی بخش اشا» نمی‌باشد.

  

✅آزادی و مسولیت و پاسخگویی انسان:

از دیدگاه زرتشت و در راستای قانون اشا، انسان اختیار و گزینش دارد تا با اندیشه روشن و با موشکافی و واکاوی درونی و با آزادی درست و رسا به‌دور از هرگونه زور و بایستگی، خوگیری و عادت، پیروی و روش بهترین راه را در زندگی برگزیند. همه از روی انديشه و خرد راه خود را برگزينيد که بهترين کار است. بدیهی است که بدست همین آزادی در گزینش، افراد نسبت به شیوه‌ای که برمی‌گزینند در هر دو جهان مادی و مینویی سرپرست و پاسخ‌گو هستند و سرانجام بر اساس اصل «کنش و واکنش» نتیجه گزینش خود را با ژرف و تیزنگری و نازکی تمام دریافت می‌کنند.

آرمان و ارزش چنین دیدگاهی آنجاست که انسان‌های دارای گزینش بر بنیان حس «مسولیت و پاسخ‌گویی» در برابر جهان هستی افرادی «پاسخور» هستند. بر این بنیان، زرتشت اندیشه‌ها و دریافت‌های «خود» را به‌گونه سروده‌هایی کاملا زمینی برای همگان بازگو نمود و هیچ کتاب یا حتا بهتر بگوییم دستورها و فرمان‌های دگرگون ناپذیر به‌گونه متن نوشته شده از خود به‌جای نگزاشت و در هیچ کجای این سروده‌ها در نسک گات‌ها سخن از بایدها و نبایدها نیست. به‌گفته دیگر زرتشت میانجی سخن و بن‌مایه و سرآغاز بالاتر یا آسمانی نیست. او تنها یافته‌های خود را برای همگان بازگو می‌کند و در یسنا، هات٣٠ بند٢ یادآور می‌شود:

«ای مردم گفتار نیک را بشنوید و با اندیشه روشن در آن بنگرید و میان نیک و بد خود داوری کنید، زیرا پیش از آنکه زمان از دست رود، هر زن و مرد باید آزادانه راه راه خود را بر گزینید. باشد که به‌ یاری خرد اهورایی در گزینش راه نیک کامران شوید.»

 

✅نسک گات‌ها:

گات‌ها سروده‌های اشوزرتشت است و کتاب آسمانی نیست که خداوندی نوشته باشد.

بنیان پیام اشوزرتشت در گات‌ها بر «خرد» استوار است.

اشوزرتشت ایرانی برای بازنمایی و پایستن سزاواری خود و آگاه کردن مردم به هیچ معجزه‌ای نیاز نداشت و این بزرگ‌ترین معجزه زرتشت است.

زرتشت پیام زمینی خود را برای انسان‌های زمینی با شیوایی در سروده‌هایی جاودانه‌اش به‌یادگار گزاشته است.

در هات۲۸بند۳ می‌گویند:

«سروده‌هایی می‌سرایم که تاکنون کسی نسروده است».

گات‌ها که کتاب دینی زرتشتیان است، اندیشه‌پرور و خردگراست و با پنداره‌های ناروا در ستیز است.

گات‌ها بهترین و بی‌میانجی‌ترین سرچشمه شناخت زرتشت و اندیشه‌های اوست.

پیام گات‌ها بر سه بنیاد ساده ولی کامل «اندیشه نیک»،«گفتار نیک» و «کردار نیک» چکیده و گزیده می‌شود.

گات‌ها، زمینی، فراگیر، خردمندانه، عملی، انسانی، جهانی و ابدی است. از دیدگاه زرتشت، خداوند کینه توز، کینه جو، خشمناک، کیفر دهنده، شکنجه‌گر، ویرانگر، ستمگر و عذاب دهنده آدمی نیست همانا خوبی و داد یگانه آزاد است و بدی در آستان او راه ندارد. اهورا مزدا برای همه خوشبختی می‌خواهد و از این‌روی «راه درست زیستن» را برای هر آن‌کس که نیک بیاندیشد، باز می‌گزارد.

آنان‌که کژ روی می‌کنند و «هنجار هستی» را نادیده می‌گیرند، بر بنیان اصل متافیزیکی و فیزیکی «کنش و واکنش» یا «بن و بر» نتیجه کارکرد خود را دریافت می‌دارند و این کیفری از پیش طراحی شده و از جانب آفریدگار نیست. این تنها بازتاب کنش خود آنهاست که به سویشان واکنش شده‌است. از این دیدگاه این آفریدگار نیست که جایگاهی به‌نام دوزخ(:جهنم) برای شکنجه انسان پدید آورده باشد چنانچه این خود انسان است که به میانجی کردار خود، در گستره اندیشه خود را دوزخی یا بهشتی می‌پندارد. بر این پایه، بهشت یا «بهترین هستی» بازتاب اندیشه، گفتار و کردار نیک انسان و دوزخ یا «بدترین هستی» بازتاب اندیشه، گفتار و کردار بد انسان است که همزمان در هر دو جهان گیتایی و مینویی به‌سوی تن و سپس روان انسان باز خواهد گشت.

 

✅پویایی و پیشرفت در باور و آیین زرتشت خردمند:

در آیین زرتشت و در راستای قانون اشا، نه تنها واپسگرایی هرگز روا نیست. همانا ایستایی و درجا زدن نیز ناپسند شمرده می‌شود.

اندیشه و خرد انسان، تن و روان انسان، همبودگاه انسانی، پیرامون زندگی و به‌گونه فراگیری منش، فرهنگ و تمدن بشری باید با یک جنبش و پویش پویا به‌سوی بهتر شدن، نو شدن و گسترش و پیشرفت دگرگون شود.

زرتشت با آوای بلند پیروانش را فرا می‌خواند تا جهان را نو و زندگانی را تازه نمایند.

در این‌باره در گات‌ها یسنا، هات٣١بند٩ می‌خوانیم:

«ای خداوند خرد بشود ما نیز چون یاران راستین تو در شمار کسانی باشیم که جهان را نو و زندگانی را تازه گردانند».

 

✅افزایش و گسترش اندیشه:

در آیین زرتشت اندیشمند در راستای قانون اشا، انسان برای برداشتن گام‌هایی هرچند کوچک در راه رسیدن به زندگی بهتر باید پله و گام‌های پیشرفت را بدون کم و کاستی بپیماید و در آغاز باید از «افزایش اندیشه» آغاز نماید. آنگاه فروزه‌هایی همچون «پاکی و راستی»،«توانایی سازنده» و «مهرورزی» را در و جود خود بپروراند تا رسایی و پایندگی نیز هم راستا با رشد هماهنگ فروزه‌ها یا سرشت‌ها یاد شده در نهادش فزونی یابد و او را به تدریج به اندازه و سنجه‌های یک انسان کامل و پیشرفته نزدیک گرداند و بی‌تردید این انسان‌های گسترش یافته هستند که می‌توانند به پیشرفت پایدار فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی دست یابند و زندگی بهتر و همودگاهی شایسته‌تر را بنیاد نهند.

 

✅کار و کوشش و سازندگی:

از دیدگاه اشوزرتشت اسپنتمان، یکی از کارسازترین سازه‌های آبادانی جهان و پیشرفت زندگی که در سایه گسترش و افزایش اندیشه بدست می‌آید و در نهایت به خوشبختی و شادکامی بشر پایان یافته خواهد شد، کار و کوشش پیگیر و خستگی ناپذیر انسان است.

او همگان را فرا می‌خواند که در راستای قانون اشا و با یاری اندیشه نیک، در اندازه توان خود برای پیشرفت مردم تلاش کنند.

در این‌باره در گات‌ها، یسنا، هات۳۴ بند۱۴ می‌خوانیم:

«پاداشی گران‌بها از آن کسی است که در زندگی به کار و کوشش پردازد و در راه آبادانی و پیشرفت جهان بکوشد».

 

✅جهانی سرشار از آشتی و دوستی:

اشوزرتشت بزرگ ایرانی، افزون‌بر گرامی شمردن «حق پدافند» برای کشور و همه‌ی انسان‌ها، جنگ و دشمنی و خون‌ریزی و تاخت و تاز را برای گسترش دین و کشور، نادرست و مردود می‌شمارد.

زرتشت به جهانی سرشار از آشتی و دوستی و آسایش می‌اندیشید و آرزو داشت که همه انسان‌ها با پایبندی به راستی و درستی، مهربانی و یگانگی و همدلی را در میان خود گسترش دهند و «آشتی و دوستی جهانی» انجام شدنی یابد.

در این‌باره در گات‌ها، یسنا، هات٢٩بند٣ می‌گویند:

«آن آموزگار نجات دهنده مرتوگان(:بشر) باید بتواند بر پایه قانون اشا با مهربانی، همبستگی و دوستی جهانی را پدید آورد. او نباید دینداران را در برابر گمراهان به جنگ و ستیز وا دارد».

✅ارزش و ارج به حق و حقوق مرتوگان و حقوق برابر انسان‌ها:

از دیدگاه آموزگار راه راستینی اشوزرتشت، همه انسان‌ها از هر نژاد، ملیت، تبار و با هر زبان، گویش، رنگ پوست، دین، اندیشه و باور از حقوقی برابر برخوردارند.

برتری خواهی دینی، تباری، نژادی، زبانی و باوری در این آیین جایی ندارد.

زرتشت تنها انگیزه و کارگزار برتری دهنده انسان‌ها را، راست و درست بودن، پای‌بندی به قانون اشا و اندیشه نیک، گفتار نیک و کردار نیک می‌داند.

 

✅حق آزادی اندیشه:

از دیدگاه اشوزرتشت دانای خردمند، اهورامزدای جان و خرد همه‌ی انسان‌ها را چه زن و مرد آزاد آفریده است و آنها را از حق آزادی و خرد برخوردار ساخته تا با بهره‌گیری از اندیشه خویش دیدگاه‌های گوناگون را ارزیابی نموده و با آزادی و گزینش درست و رسا بهترین راه را در زندگی برگزیده و در آن راه و روش گام بردارند.

 

✅حق آزادی بیان:

از دیدگاه راهنمای راستین ایرانیان اشوزرتشت، از آنجا که همه‌ی آدم‌ها از حق آزادی در اندیشیدن برخوردارند همچنین حق دارند که همچو ارزش و ارج به باورهای و آیین‌های نیک و اندیشه‌های نیک دیگران، اندیشه‌های خویش را آزادانه گفته و درمیان گزاشته و زمینه گفتمان آزاد را در بین مردم فراهم آورند.

 

✅حق آزادی در گزینش دین و راه و روش زندگی:

از دیدگاه اشوزرتشت نیکوسرشت، در راستای قانون اشا، همه‌ی انسان‌ها از حق آزادی در گزینش دین و آیین دلبسته خویش برخوردارند. هیچ‌کس را نمی‌توان از پذیرش دین یا آیینی جلوگیری و یا به پذیرش دین و آیینی ناچار نمود.

 

✅حق گزینش سرنوشت:

از دیدگاه اشوزرتشت نیکومنش، انسان‌ها موجوداتی نیستند که بازیچه دیگران باشند و سرنوشت‌شان را هم دیگران برایشان رقم بزنند و برگزیدنند. از دیدگاه زرتشت این اراده آدم‌هاست که بر سرنوشت‌شان فرمان می‌راند و هرگز نمی‌توان حق گزینش سرنوشت افراد را از آنها ربود و از میان برد.

 

✅حقوق برابر زن و مرد:

از دیدگاه اشوزرتشت آریایی، زن و مرد از هرگونه باهم برابرند در همه رده‌های زندگی از دستمزد و حقوق برابر برخوردارند.

زنان نیز چون مردان حق گزینش و برگزیدن برخوردارند. در درازای زندگی همسرداری نیز زن و مرد از همه‌ی جیره، دادیک، دستمزد و حق و حقوق گیتایی و مینویی به‌گونه برابر برخوردار خواهند بود. در اندیشه زرتشت، مرد سالاری یا زن سالاری جایگاهی ندارد، چنانچه آدمیگری آسه و انسان سالاری فرمانرواست.

 

✅شادکامی و خوشبختی از دیدگاه زرتشت:

کیش اشوزرتشت اندیشمند ایرانی، آیین شادی و شادمانی نیز می‌باشد زیرا پیروان این آیین شادمان بودن و خوش زیستن را پیشه خود ساخته و از اندوه و افسردگی و سوگواری می‌پرهیزند. از دیدگاه زرتشت جشن و سرور و شادمانی یکی از راه‌های نیایش و ستایش اهورامزداست و نزدیکی به اوست.

زرتشت یاران خود را شادمان و خشنود می‌خواهد زیرا به‌درستی آگاه است که در پرتو خشنودی و شادمانی، تن و روان انسان نیرومند شده و شور به‌کار و کوشش در آن فزونی می‌یابد.

از دیدگاه زرتشت، شادمانی و خشنودی راستین تنها با کوشش و تلاش و از راه راستی بدست می‌آید و هرگز انسانی که از راه ناشایست خود را خوشبخت می‌پندارد به خوشبختی و شادمانی راستین دست نیافته است.

زرتشت در این‌باره در گات‌ها، یسنا، هات۴۳ بند۱ می‌گویند:

«خوشبختی از آن کسی است که خواهان خوشبختی و شادمانی دیگران است».

 

زرتشت، یارانی شادمان خشنود، خندان و خوشرو را دوست داشت و خود نیز پیوسته اینگونه بود. زرتشت پیروانش را به داشتن اندیشه‌های نیک و سازگار فرا می‌خواند و خواهان این بود که پیروانش این اندیشه‌ها را در درون خود بارور سازند تا به شادمانی درونی، آینده‌ای شایسته و سرنوشتی سازگار دست یابند.

آرامش و شادمانی درونی پیروان زرتشت در درازنای سال به‌گونه برگزاری جشن‌های باشکوه و شورانگیزی مانند جشن‌های بزرگ نوروز، مهرگان، سده، چهارشنبه‌سوری، شب چله، و جشن‌های ماهیانه و فصلی بسیار دیگر برگزار می‌کنند.

 

✅پاسداشت زاستار(:طبیعت) و زیست‌بوم:

از دیدگاه فیلسوف بزرگ ایرانی اشوزرتشت، در راستای قانون اشا انسان در برابر جهان هستی سرپرست و پاسخگو است و باید از ویرانی سودآوری‌های گیتی و مینویی جهان هستی بپرهیزد. یکی از نمودهای «اندیشه نیک» که در این آیین بر آن بسیار سفارش می‌شود پاسداشت زاستار(:طبیعت) و زیست‌بوم و زیست‌گاه است.

زرتشت همه‌ی پیروانش را فرا می‌خواند که آگاهانه و بر بنیان خرد و سرپرستی و پاسخگویی همه سود دهی‌های تشکیل دهنده زیستگاه به‌ویژه آب و خاک و هوا و منابع انرژی را پاس دارند. هیچ‌کس حق ندارد به شیوه‌های گوناگون هوا را بیالاید و یا با استفاده نادرست و نابجا از منابع انرژی به زاستار و منابع انسانی و زیست‌گاهی آسیب وارد نماید.

✅پاسداشت زاستار(:طبیعت) و زیست‌بوم:

از دیدگاه فیلسوف بزرگ ایرانی اشوزرتشت، در راستای قانون اشا انسان در برابر جهان هستی سرپرست و پاسخگو است و باید از ویرانی سودآوری‌های گیتی و مینویی جهان هستی بپرهیزد. یکی از نمودهای «اندیشه نیک» که در این آیین بر آن بسیار سفارش می‌شود پاسداشت زاستار(:طبیعت) و زیست‌بوم و زیست‌گاه است.

زرتشت همه‌ی پیروانش را فرا می‌خواند که آگاهانه و بر بنیان خرد و سرپرستی و پاسخگویی همه سود دهی‌های تشکیل دهنده زیستگاه به‌ویژه آب و خاک و هوا و منابع انرژی را پاس دارند. هیچ‌کس حق ندارد به شیوه‌های گوناگون هوا را بیالاید و یا با استفاده نادرست و نابجا از منابع انرژی به زاستار و منابع انسانی و زیست‌گاهی آسیب وارد نماید.

 

✅نگهداشت حقوق جانوران و گیاهان:

از دیگر نمودهای «اندیشه نیک» از دیدگاه اشوزرتشت بزرگا ایرانی، نگهداشت همه گونه‌های جانوری و گیاهی و زیست‌گاه آنهاست. همانگونه که قربانی کردن جانوارن ناشایست است. دیگر جانداران نیز تا جایی‌که بودن آنها برای زیست‌گاه و پیرامون زندگی انسان و دیگر زیست‌مندان هراسیدن به‌شمار نیاید، از همه‌ی حق و حقوق زندگی خویش برخوردار خواهند بود.

زرتشت به زمینی سراسر سبز می‌اندیشید و یارانش را نیز فرا می‌خواند که به همه‌ی پدیده‌های هستی به دیده ارزش و ارج بنگرند.

 

یاری‌نامه و بنمایه‌ها:

۱- نسک گات‌ها سروده‌های اشوزرتشت، برگردان و پژوهش موبد فیروز آذرگشسپ و برگردان موبد رستم شهزادی.

۲- نسک اوستا کهن‌ترین سروده‌های ایرانیان، گزارش و پژوهش دکتر جلیل دوستخواه.

۳- نسک بدانیم و سربلند باشیم، نوشته دکتر منوچهر منوچهرپور.

۴- نسک دیدی نو از دینی کهن، نوشته دکتر فرهنگ مهر.

۵- نسک بینش زرتشت، نوشته خداداد خنجری.

۶- نسک‌ها و تارنمای موبد کامران جمشیدی و موبد کورش نیکنام.

۷- نسک گات‌های اشوزرتشت.

گردآورنده: 🔥✍️ایــرانـیـان زرتـشــتــی