✅دوران ساسانی را به استناد مدارک موجود می توان دوران طلایی باشکوفایی موسیقی ایران باستان نامید. یکی از عومل بسیار مؤثر در این کار علاقه شهریاران ساسانی به موسیقی بود؛ زیرا بعضی از آنان آن چنان به این هنر دلبستگی داشتند که خود تا حدی موسیقیدان بودند. برای نمونه اردشیر اول (۲۲۴-۲۴۱م) بنیان گذار سلسله ساسانی، «به ستور گاه نشسته و تنبور می زد و سرود و دیگر خرمی می کرد.
✅ یا بهرام پنجم معروف به بهرام گور (۴۲۰-۴۳۰م) یازدهمین شهریار ساسانی، هنگامی که به دستور پدرش یزدگرد در حیره به سر می برد، از باب علاقه ای که به موسیقی داشت آزاده چنگی را با خود به شکارگاه می برد تا برایش چنگ بنوازد و این داستان آن چنان در یادها مانده بود که قرنها پس از آن، سخنورانی چون فردوسی از آن سخن گفته یا نگارگران هنرمند ایرانی در شاهکارهای هنری خود همین شهریار وقتی به پادشاهی رسید از شنگل یا شنگل فرمانروای هند خواست تا گروهی خواننده و نوازنده را به ایران بفرستد و این خنیاگران بعدها نام لوری، زوت يا جاتی مشهور شدند.
✅به طور کلی موسیقی دانان در دوره ساسانی پایگاه والایی داشته و از امتیازاتی برخوردار بوده اند. اردشیر اول در آغاز دوران شهریاری خود، موسیقی دانان را در طبقه ویژه ای قرار داد و برای آنان مزایایی در نظر گرفت، خسرو انوشیروان (۵۳۱-۵۷۹) بیست و دومین شهریاری ساسانی نیز موسیقی دانان را مورد توجه قرار داد و خسرو پرویز بیست و چهارمین شهریار ساسانی که موسیقی دانان بسیاری مایه شکوه دربار او بودند، در جشن مجللی که به مناسبت افتتاح سد اروندرود ترتیب داده بود، موسیقیدانان را در ردیف شهربها (ساتراپ ها) شرکت داد.
✅در آثار گوناگون و متعددی که از دوران ساسانی به دست آمده، جلوه موسیقی به خوبی محسوس و مشهود است. از جمله می توان از تنگ سیمینی یاد کرد که بر آن صورت بانوانی در حال نوازندگی و دست افشانتی نقش بسته است؛ و نیز جام سیمینی منقش به نگاره نوازنده نوعی ساز بادی (احتمالا سرنا)، و موزاییکی از بیشاپور فارس با نقش بانویی چنگ نواز شایان ذکر است در میان این گونه آثار، دو صحنه شکارگاه تاق بستان کرمانشاه، که شهریار ساسانی را در حال شکار گراز و گوزن نشان می دهد، دارای امتیاز ویژه ای است؛ زیرا در آن دو صحنه نوازندگان بسیاری با سازهای گوناگون دیده می شوند که در صحنه نخست درون قایق و در دومی بر روی سکویی مشرف به شکارگاه (ظاهرا برای مصون ماندن از گزند جانوران وحشی) قرار دارند این دو صحنه از دیدگاه سازشناسی، به ویژه از لحاظ اثبات همنوازی، در خور توجه است.
✅همبستگی موسیقی و رقص که پیش از این به وجود آن در دوران پیش از تاریخ اشاره شد، همچنان در دوران تاریخی ادامه داشت. از جمله می بایست در دوران ماد و هخامنشی و اشکانی ادامه یافته باشد و به ویژه در آیین مهری یا عشای ربانی مهری با ترتیبی خاص و گاه با زدن نقاب به چهره اجرا می شد و همراه با این مراسم نان، میوه، نوشابه و گاه ماهی مصرف می کرده اند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر