۱۴۰۰ مرداد ۹, شنبه

اهمیت محیط زیست برای ایرانیانِ باستان

 در همه ممالک به کارهای عام المنفعه–که استعدادِ تولیدی را افزون می‌کرد–اقدام نمودند. حفرِ قناتِ زیر زمینی، که در نجدِ ایران و بعضی نواحیِ کم آب دارای اهمیتِ اساسی است، کاری است که در زمانِ شاهانِ هخامنشی تحقق یافت. باید قبول کرد که در آن‌زمان، در شاهنشاهی به خشک کردن باتلاق ها می‌پرداختند زیرا یونانیان این کار را در همان عصر انجام می‌دادند. فلاحت توسعه یافت، و بر اثرِ جنگ‌ها، خارجیان نباتاتِ سودمندِ ایران را شناختند و در کشورِ خود کاشتند. در درجه‌ی اولِ آنها 《اسپست》 قرار داشت که به وفور در دره‌های ماد به عمل می‌آمد، و خوراکِ عالیِ اسبان به شمار می‌رفت. جنگ‌های مادی آن‌را برای تغذیه‌ی سواره نظامِ پارس به یونان برد، و مردمِ آن کشور کاشتِ آن را اقتباس کردند. در نتیجه‌ی همان جنگ‌ها خروس، کبوتر سفید و طاوس-که بومیِ آسیا هستند-به اروپا حمل شدند.

داریوش شخصا به کاشتِ درختان و استعمالِ انواعِ جدید علاقمند بود. نامه‌ای قابل توجه از او در دست است که به حاکم گداتس¹ فرستاده شده است. وی در این نامه دستور می‌دهد که در آسیای‌صغیر و روسیه، گیاهان و درختانِ شرقی را بکارند. شاه می‌نویسد: «من نیتِ شما را در بهبود بخشیدن کشورم به وسيله‌ی انتقال و کاشتِ درختانِ میوه‌دار در آن سوی فرات، در بخش عليای آسیا، تقدیر می‌کنم...» این امر مربوط به تمایلِ یک والی برای ارضاء هوسِ پادشاه نیست، بلکه کاملا وابسته به سیاستِ اقتصادی است که دولتِ ایران-برای حداکثر توسعه‌ی کاشتِ نباتاتی که استعمالِ آنها وضعِ زندگانیِ اتباعِ شاهنشاهی را بهتر می‌ساخت به کار می‌برد.

بدین‌وجه، می‌توان دریافت که ایرانیان کوشیدند در دمشق قسمی مو-که در دربارِ آنان بسیار موردِ توجه بود-بکارند، و همچنین نخستین درختانِ پسته‌ی حلب توسطِ آنان وارد شد. قریب به همين عهد است که در یونان فندقِ معروف به پنت² پیدا شد. هخامنشیان بودند که کنجد را به مصر، و برنج را به بين‌النهرین بردند، و اگر پادشاهان یونانی چنین سیاستی را بسیار اعمال می کردند، آن‌ هم به تقلیدِ شاهانِ پارس بوده است.

ایرانیان که چنین علاقه‌ای شدید به کشت و ورز نشان می‌دادند، نمی‌توانستند از مسأله‌ای مانندِ استفاده از جنگل‌ها غافل بمانند. محققا در اینجا نمی‌توان از استفاده‌ب علمی سخن راند، بلکه باید گفت که نوعی مقررات در این باب وجود داشته است. ما دیده‌ایم که درختانِ سدرِ لبنان و چوبِ ارز مخصوصاً برای احتياجاتِ دربار، موردِ استفاده بوده‌اند. چوب را هم در ساختمانِ منازل به کار می‌بردند و هم در ساختنِ کشتی‌ها ، گردونه‌های جنگی، ارابه‌های حمل و نقل، اسلحه و ابزارِ جنگی. آسیای صغیر ، اقریطش³، جزیره‌ی قبرس ، لبنان و هند، مراکزِ مهمِ برشِ چوب بودند.

1. Godatès
2. Pont (کشور باستانی در شمال آسیای‌صغیر)
3. Crète

بن‌مایه: گیرشمن.رومن(۱۳۹۵)، ایران از آغاز تا اسلام، ترجمه محمد معین، تهران: انتشارات نگاه،‌ رویه‌ی ۲۰۵_۲۰۷

برگرفته از درگاه پژوهشی در فرهنگ زرتشتی

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر

جشن سپندارمزگان

#مردم ایران در تاریخ خود، کارنامه درخشانی را در زمینه ارج نهادن به جایگاه بلند زن از خود بر جای نهاده و امروز زنان ایرانی از اینروی بر خود م...