نوروز در میان ترکمن‌ها
ترکمن‌ها در دوره‌ی اسلامی بخش مهمی از ارتش ایران را تشکیل می‌دادند، به زبان پارسی آشنا بودند و در موسیقی و جشن و رسوم دیگر از فرهنگ ایرانی تاثیر پذیرفته بودند. ضرب المثلی میان ترکمن‌ها هست: «یلینگ گلنی نوروزدن بلی: آمدن نوروز را از نوروز در می‌یابیم» (غلامحسین زاده، ۱۳۸۲: ص ۱۷۰)، که نشان می‌دهد از گذشته نوروز در میان آنان مرسوم بوده است. مختوم قلی، پر ارج ترین شاعر ترکمن‌ها نیز شعر زیبایی در وصف نوروز سروده که با این بیت آغاز می‌شود (ترجمه ی پارسی): نوروز که فرا می‌رسد، جهان رنگین می‌شود …. ابرها می‌غرند و کوهساران در مه غرق می‌شوند (همان، ص ۱۷۵).
امروزه در کشور ترکمنستان، سه روز به مناسبت نوروز تعطیل رسمی است و مردم آنجا به جشن و شادی می‌پردازند؛ بسیاری از مراسم نوروزی ترکمن‌ها با دیگر برگزار کنندگان این جشن یکسان است، که با برخی رسوم محلی مانند رقص خنجر غنی شده است.
نوروز در میان بلوچ‌ها
بلوچ‌ها از تیره‌های باستانی ایران هستند، که در جنوب شرق ایران و در نیمی از خاک پاکستان، زندگی می‌کنند. در گذشته بلوچ‌ها (حتی بلوچ‌های پاکستان) نوروز را جشن می‌گرفته‌اند، نام نوروز بر بسیاری از پسران بلوچ، نشان از آن دارد که لفظ نوروز برای قوم، آشنا و متبرک بوده است (سلطانی، ۱۳۸۳: ص ۱۴۹).
بر پایه‌ی پژوهش بانو سیما سلطانی، تا هفتاد سال پیش نیز در حاشیه‌ی کوه تفتان مراسم شادی «پنجم نوروز» برگزار می‌شده است (همان: ص ۱۵۰)، این پژوهشگر «مبارزه‌ی علمای بلند قدر آن خطه با این نوع باورها» را علت کمرنگ شدن نوروز در بلوچستان دانسته است؛ البته کماکان بهار با همان رنگ و بوی جشن نوروز، در این خطه گرامی داشته می‌شود، عبدالاسلام بزرگ زاده بر پایه‌ی پژوهش میدانی می‌نویسد: از انواع دیگر جشن‌ها [در بلوچستان]، جشن‌های ملی است، مانند جشن بهارگاه و جشن بهارچرانی که در ایام نوروز و از روز اول بهار شروع می‌شود و تا ۱۳ فروردین ادامه می‌یابد (بزرگ زاده، ۱۳۹۲: ص ۷۰).
آقای عباس گروسی می‌نویسد: بلوچان را رسمی است کهن و دیرین و آن افروختن آتش است توسط اقوام و بستگان افراد در گذشته، در شامگاه نوروز…، وی که خود از نزدیک شاهد مراسم‌ها بوده است می‌نویسد: در سال ۱۳۵۶ در آبادی درآهو در ناحیه‌ی دگمان شهرستان ایرانشهر در میان طایفه‌ی «شهلی بر»، شاهد چنین مراسمی بوده‌ام (گروسی، ۱۳۷۹: ص ۸۹).
👈بنمایه:
نوروز پیوندگاه ایرانشهر-
بهروز پویا
نقل از درگاه سرای زرتشت
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر