۱۴۰۰ اسفند ۲۱, شنبه

«سبزه» ، نماد جاودانگی و فزونی خوان نوروزی

 

برخی از جوانان ناآگاه به فرهنگ و جشن های ایرانی در چند سال گذشته کوشیدند تا ماهی که نماد زایندگی خوان نوروزی بوده را به بهانه های نادرست برچیده و حذف کنند که با هوشیاری و آگاهی ایران پرستان و میهن دوستان آشنا به فرهنگ ایرانی، رَه به جایی نبرده و نمی برند. امسال نیز، این گروه باز هم به بهانۀ پاسداری از زیست بوم و نا آگاهانه، این بار با گذاشتن «سبزه» در خوان «هفت سین» و در فضای مجازی آغاز به مخالفت کرده اند. پیش از آن که به این گفتمان به گونۀ علمی پرداخته شود و دیدگاه تَنی چند از کارشناسان آورده شود، نیاز است که نگارنده به یک موضوع بُنیادین بپردازد. تجربه و تاریخ نشان داده است که سرزمین اهورایی ایران در گذار تاریخ هزاران سالۀ خود، هیچ گاه دارای شکاف و گُسست فرهنگی نشده و اگر در نبرد و رزم از کشوری شکست خورده، با گذشت زمان اندکی همان کشور را زیر فرهنگ توانمند خود آورده و پرورانده است. پس دشمنان سوگند خوردۀ این سرزمین امروزه دریافته اند که با نبرد و رزم کاری نمی توانند از پیش ببرند و نمونۀ آشکار آن جنگ ایران و عراق بود. پس با برنامه ریزی های کَلان و مطالعات گسترده و تبلیغات فراوان و هزینه های هنگفت و با نیرنگ و فریب به گفتمان فرهنگی روی آورده اند. آنان در واقع با رِخنه در درون کشور، گفتمان تجزیۀ ایران را پِی ریزی کرده و با تهاجم فرهنگی کوشش می کنند به آرمان های خود نزدیک شوند. از همین روی است که با پرداخت هزینه های هنگفت و تبلیغات، افراد گماشته شدۀ خود را تقویت می کنند. این افراد نیز در درون میهن به دنبال کسانی می روند که آگاهی کمتری از فرهنگ ایرانی داشته و با انگیزه های گوناگون کوشش می کنند تا به آرمان های خود نزدیک شوند. پس چه چیزی بهتر از گُسست فرهنگی و ستیز با آیین و آداب و جشن های ایرانی و آن هم ارزشمندترین و بزرگ ترین آن ها، یعنی جشن نوروز به ویژه خوان نوروزی. در پایان یادمان باشد که آیین ها و نمادهای باستانی ایران که فلسفه ای ژرف (عمیق) را در دل خود داشته، یک شبه به وجود نیامده است که بخواهیم این گونه تیشه به ریشۀ خود بزنیم. با این پیشگفتار به سراغ برجسته ترین نماد خوان نوروزی یا «هفت سین» که همان «سبزه» است می رویم.

چندی است که شماری از دوستداران زیست بوم در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی با دل نگرانی از هدر رفتن آب در فراوری و کاشت سبزۀ خوان نوروزی و بکار بردن هزینه های کاشت آن که خودجای پرسش دارد،پیشنهاد میدهند که کاشت نهال را جایگزین سبزه کنیم!جدا ازاین گفتمان، باید دانست که آنان هیچ نگرش و شناختی از سرزمین ایران وحتا شهرهای خود ندارند.زیرا کاشت نهال در هر شهری با نگرش به سردسیر و گرم سیری بودن آن و اندازۀ بارش سالیانه ناهَمسان است.پس نمیتوان یک برنامه و یا نسخۀ کلی برای همۀ ایران پیچید و ارایه داد.دودیگر،کدام یک از کارشناسان زیست بوم کشور کاشت نهال را به جای سبزه پیشنهاد و سفارش می کنند؟در گزارش پیشین حساسیت و دل نگرانی های پاسداشت آیین ها و نمادهای باستانی را که دشمنان در پِی از میان بردن آن بوده و هستند،گوشزد کردیم..

دومین نماد،نماینده و بیانگر فروزۀ اهورایی وُهومن امشاسپند است.وهومن،نخستین فروزه اهورایی به چَم نیک اندیشی است.وهومن درجهان خاکی نگهدارندۀ جانوران و چارپایان سودمند است.از همین روی فراورده ای ازجانداران سودمند همانندشیر، پنیر و یا تخم مرغ را به نمایندگی بهمن امشاسپند بر سرخوان هفت سین میگذارند.این نمادها به همین رَوند پیش می رود تا به هفتمین آن برسد. هفتمین نماد که بیانگر فروزه اهورایی است،اَمُرداد است. اَمرداد به چَم جاودانگی و بی مرگی است.در جهان خاکی اَمرداد امشاسپند نگهدارندۀ درختان و گیاهان و روییدنیها است.بدین روی بر سرخوان هفت سین،سبزه که یکی از دانه های غلات است را می گذارند.هم اینک اگر هرکدام از این نمادها از سرخوان «هفت سین» برچیده شود، معنی و فلسفۀ آیینی «سین» نوروزی به هم ریخته و نمادها و مفاهیم فرهنگی و ملی خود را از دست می دهد.هرچند امروزه بسیاری از ایرانیان نمی دانند که «هفت سین» نماد آیینی هفت فروزه اهورایی است.اما همچنان به گستردن خوان «هفت سین» با دگرگونی هایی در چیدمان آن می پردازند که پایه و جان مایۀ آن برگرفته از همان نمادهای گیتوی هفت امشاسپند بوده است.ایرانیان از روزگار باستان تا کنون و چند روز پیش از فرا رسیدن نوروز و سال نو هر خانواده در فراخور حال خود یکی دو تا از تخم غلات را برای سبز شدن آماده می کنند تا سر خوان «هفت سین» بگذارند.از آنجا که در روزگاران گذشته به ویژه در ایران باستان کشاورزی و بارور کردن زمین و کشت و کار از ارزش والایی برخوردار بوده است.

برگرفته از تارنمای مهرگان : سیاوش آریا

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر

جشن سپندارمزگان

#مردم ایران در تاریخ خود، کارنامه درخشانی را در زمینه ارج نهادن به جایگاه بلند زن از خود بر جای نهاده و امروز زنان ایرانی از اینروی بر خود م...