زرتشتیان را از دیدگاه تاریخى می‌توان تنها قوم ایرانى دانست كه آداب و رسوم نیاكانشان را به سلامتی از گزند تازیانه‌هاى زمان تا به امروز حفظ كرده‌اند. به سخنی دیگر، در اداب و رسوم ما می‌توان رد پایى از اخلاق و فرهنگ گذشتهى ایران را دید. گردشگرى ایران از گذشته تاكنون بر پایه‌ى شناساندن تمدن ایران باستان به جهانگردان استوار بوده‌است. ازهمین رو، فرهنگ زرتشتیان به عنوان میراث‌دار این تمدن همواره زیر ذره‌بین جهانگردان و همچنین دست‌اندركاران این صنعت قرار داشته‌است.
خواه ناخواه ما به عنوان افراد زرتشتى باید آگاهی‌های بسیار درباره‌ی دین، فرهنگ و تاریخ گذشتهى خود داشته باشیم تا بتوانبم آن‌را به دیگران انتقال دهیم.
اداب و رسوم زرتشتیان بسیار گوناگون است به گونه‌ای كه هركدام می‌تواند براى گردشگران گیرا و جذاب باشد. از جمله می‌توان به موارد زیر اشاره كرد:
١- خوراك
یكى از جاذبه هاى گردشگرى تنوع غذایى ملت‌هاست از همین رو، سفره‌خانه‌ها و رستوران‌ها نقش ویژه‌اى در این صنعت بازى می‌كنند. ما زرتشتیان داراى فرهنگ غذایى ویژه هستیم كه می‌تواند براى دیگر ملت‌ها جذاب باشد. جاى جنین مكان‌هایى كه غذاهاى سنتى زرتشتیان را سرو كند، خالى است. از جمله‌ى انها می‌توان به انواع آش‌ها كه شوربختانه دارد به دست قراموشى سبرده می‌شود، اشاره‌كرد.
آش‌هایی به نام‌های بولانى، آش شولى، دونو، آش بلغور و... یا انواع خوراكی‌ها همچون سیرگ، انواع حلواها كماج و بسیار دیكر.
٢-هنرهاى دستى
فروشكاه‌هاى ویزه‌ى صنایع دستى یكى دیكر از اجزاى این صنعت به شمار می‌اید. هنرهاى دستى ویزه‌ى زرتشتیان بسیار گوناگون است و می‌تواند براى گردشگران گیرایی داشتهباشد.
ازجمله می‌توان به این موارد اشاره كرد:
سوزن دوزى، زرتشتى‌دوزى،دولگ‌دوزى،تزیین كله قند و...
جاى جنین فروشگاههایى در كنار سایت‌هاى گردشگرى ما خالى است.
٣-موسقى سنتى
توجه به موسیقی ویزه‌ى زرتشتیان شامل آوازها، ترانه‌ها ى قدیمى كه در یادها باقى مانده‌است كه هم اكنون توسط مردان و زنان زرتشتى در آیین‌ها خوانده می‌شود. ترانه ها و اسباب نوازندكى ویژه‌ای همچون دف و دایره باید مورد بازنگرى قرار گیرد.
٣-لباس‌هاى محلى
مكناشوال، لباس سنتى زرتشتیان است كه هنوز هم در جشن‌ها و زیارتكاه‌هاى یزد، زیبنده‌ى تن دختران و زنان زرتشتى است. رنگ‌هاى شاد و جشم‌نواز آن، نشان دهنده‌ى فرهنك پربار زرتشتیان است. باید استفاده از آن مورد پشتیبانی و تشویق قرار گیرد و دوخت آن از سوی هنرمندان انجام شود.
٤-جشن‌ها و آیین‌ها
سالنامه‌ى زرتشتیان پر است از جشن و شادى. احیا و پررنگ كردن گهـنبارها، جشن‌هاى ماهـیانه، نوروز، سده، مهـرگان، تیرگان و... درجاى جاى ایران، مهمترین وظیفه‌ى ما زرتشتیان است تا هـم‌میهنان و جهـانگردان را با این آیین‌هاى زیبا آشنا كنیم. سوگوارى و غم در دین ما منع شده‌است در صورتی كه جهانگردان، ایرانیان را ملتى همواره سوگوار می‌شناسند. شادى وجشن جزو خون ایرانیان است اما شوربختانه در درازنای سده‌های گذشته، این حق انسانى وارونه جلوه داده شده‌است. ما وظیفه داریم با پررنگ كردن این آیین‌ها، این ویژگى ایرانیان به درستى، به جهانیان نمایش دهیم.
دین زرتشتى بر پایه‌ى اندیشه، گفتار و كردارنیك استوار است. رفتار ما باید در هر جایگاهى كه هـستیم، به این زیور آراسته باشد و در ارتباط با همدیگر و دیگران، از این الگوى رفتارى پا بیرون نگذاریم. در كارهاى روزانه، در دادوستد و در انجام هر شغلى كه داریم، این رفتار انسانى را حفظ كنیم تا شایسته‌ى آن باشیم و دیگران، ما را وارث نیاكان پرافتخار ایران بدانند.
اما نقش انجمن‌ها و تشكل‌هاى زرتشتى در این میان چیست؟
گفتیم كه گردشگرى صنعتى است اشتغال‌زا و همه‌ی افراد، در هر سنى و شغلى می‌توانند در آن فعالیت داشته‌باشند. اگرهدف اصلى یا استراتژى همه‌ی انجمن‌ها و سازمان‌هاى زرتشتى سراسر ایران، رشد این صنعت باشد، می‌تواند اشتغال‌زایى بسیارى از جوانان را در پی داشتهباشد.
شماری از تشكل‌هاى زرتشتى، سال‌هاى سال است كه در این زمینه فعالیت دارندكه جاى بسى سپاس دارد. از كهن‌ترین آنها می‌توان از كانون دانشجویان زرتشتى و سازمان زنان زرتشتى، نام برد. سفرهاى گروهی، آشنایى افراد با همدیگر و همبستگى بیشتر را در پی دارد. چه بسیار وصلت‌هاى عاطفى و شغلى كه در این سفرهاى فرح‌انكیز شكل نگرفته‌است.
اما امروز، وقت آن رسیده كه این فعالیت‌هاى فردى و جدا از هم را، به صورت هـدفمند و علمى دنبال كنیم. پیشنهادهاى زیر می‌تواند راه‌گشاى این هدف باشد.
١-بهره‌گیری از افراد آموزش‌دیده و یا تشویق جوانان علاقمند به آموختن علمى جهانگردى
٢-پشتیبانی از تشكل‌هاى كارآفرین برای ایجاد كارگاه‌هـاى صنایع‌دستى، كمك به بازاریابى و فروش آنها در كنار جاذبه‌ها و رویدادهاى جاذب جهانگردان و گردشگران
٣-پشتیبانی و تشویق گروه‌هاى هنرى، موسقى، رقص، نمایش و فراهم كردن امكانات، برای به نمایش گذاشتن این هنرها و به دست آوردن درآمد در كنار جاذبه‌ها و رویدادها.
٤-پشتیبانی و تشویق افراد علاقمند به هنر آشپزى و فراهم كردن امكانات لازم براى نمایش غذاهاى سنتى در كنار جاذبه ها و رویدادها.
۵- بازسازى روستاهاى زرتشتى‌نشین و تبدیل آن به سایت‌هاى گردشگرى نوین و به دست آوردن درآمد از آنها. روستاهایى همچون مزرعه‌كلانتر، قاسم‌آباد، جعفرآباد و اله‌آباد در یزد، پتانسیل آن‌را دارند كه به سایت‌هاى گردشگرى تبدیل شوند. بازسازى سایت‌هاى موجود در شهرهاى تهران، یزد و كرمان، با حفظ بافت سنتى آنها.
۶- استفاده از برخی آتشكده‌هاى باستانى ایران به عنوان سایت گردشگرى ویژه‌ى زرتشتیان و برگزارى آیین‌هاى سنتى در كنار آنها. آیین‌هایی همچون گهنبار پیته‌شهیم‌گاه در آتشكده‌ی آذرگشسب كه چندین سال است كه برگزار می‌شود.
۷- آگاهى دادن به مردم زرتشتى به خوشرفتارى همراه با مهمان نوازى با جهانگردان و غیرزرتشتیان و دادن اطلاعات درست در زمینه‌ى دینى و آیینى به آنها.
۸- ایجاد و شكل‌دهى رویدادهاى جدید و تلفیق مراسم قدیم و جدید. همراهى گهنبارها و سنت‌هاى آیینى با همایش‌هاى علمى، هنرى و ورزشى در مكان‌هاى ویژه‌ى زرتشتیان در سراسر ایران و تبدیل آن به یك سنت سالانه یا دو سالانه. برگزارى این مراسم به صورت جشنواره به طوری‌كه همه ساله در یك تاریخ معین رخ دهد، در درازمدت می‌تواند گردشگران را به سوى خود بكشاند.
۹- تبلیغ و ترویج پتانسیل‌هاى بالقوه‌ى گردشگرى زرتشتى درسایت‌ها، نمایشگاه‌هاى گردشگرى داخل و خارج كشور ، تهیه‌ى بروشور برای معرفى سایت‌ها و رخدادها. آگاهی‌رسانى كسترده براى جذب، جهانگردان به ویژه جهانگردان زرتشتى از سراسر جهـان
قراموش نكنیم چندى است ما با موج گسترده‌ى مهاجرت روبه‌رو هستیم. با شناساندن جاذبه‌هاى ویژه‌ى ملى و قومى خود به خواهران و برادرانمان در خارج از كشور، آشنایی آنها با فرهنگ اصیل نیاكان، افزایش ارتباطات و ایجاد تبادلات فكرى و فرهنگى با آنها، پدید می‌آید و این میسر نمیشود جز با همازورى.
هفته نامه امرداد
✍️دکتر فرین فرارونی
🍁🍁🍁
نقل از درگاه (:کانال) زرتشت و مزدیسنان
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر