واژه همس پت میدیم گاه برابر شدن روز و شب را معنی می‌دهد و در باور زرتشتیان هنگام آفریده شدن انسان است.
هر روز از پنجه بزرگ را نامی ویژه است که از ۵ بخش گات‌های سروده‌های اشوزرتشت برگرفته شده‌اند.
۱- اهنودگاه
۲- اشتودگاه
۳- سپنتمدگاه
۴- وهوخشترگاه
۵- وهشتواشت‌گاه
که برابر است با ۲۵ تا ۲۹ اسفند ماه خورشیدی.
۵ روز باقی‌مانده به گاهانبار همس پت میدیم گاه را پنجه کوچک می‌نامند که از ۲۰ تا ۲۴ اسفند ماه خورشیدی است.
در پنجه کوچک خانه و کاشانه برای برگزاری جشن نوروز آماده و مرتب می‌کنند.
به باور نياكانمان در ۵ روز مانده به پايان سال فروَهر درگذشتگان برای سركشی بازماندگان خود به زمين فرود می‌آيند و از همین روی در پايان گاهانبارهمس پت میدیم، در پايان شب سال بر روی بام رفته و فانوسی به لبه‌ی بام خود می‌گزارند كه تا بامداد روشن است.
سپيده‌دم بر روی بام می‌روند و آتش افروزی آغاز می‌شود كه با نوای اوستا درهم می‌آميزد.
اين آيين با دميدن نخستين رُخش خورشيد پايان می‌پذيرد و جشن نوروز آغاز می‌شود.
شب وه که واپسین شب پنجه است، میوه‌ها و وردرین(=خوراکی‌های سفره گهنبار) را روی بستری در بام می‌گسترند و هیزمی آماده کرده تا با زدن سپیده و هم زمان با روشن شدن آتش درمهر روی بام‌ها آتش‌ها افروخته می‌شود.
این آیین با خواندن نیایش و آمرزش برای روان درگذشتگان همراه است.
در این مراسم ظرفی پر از آب، مقداری میوه که وادرین نامیده می‌شود، چند شاخه سرو و شمشاد و آتشدان نیز بر پشت‌بام دیده می‌شود که ظرف آب را پس از پایان آتش افروزی بر روی زمین می‌ریزند که این نشانه بدرقه روان درگذشتگان است و عطر میوه‌هایی که در هنگام اوستا خواندن پاره شده است و بوی خوش که شامل کُندُر، چوب سندل و غیره می‌باشد روی آتش ریخته می‌شود در هوا پخش می‌شود و روان درگذشتگان را شاد می‌کند.
(گردآورنده و نگارنده✍️ بانو فریما)
نقل از درگاه ایرانیان زرتشتی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر