🔥 چهارشنبه سوری از جشن‌های ملی ایرانیان است. زرتشتیان آتش افروزی چهارشنبه‌سوری ندارند لیکن در آخرین شب سال که صبح آن، اورمزد روز و فروردین ماه است یک ساعت پیش از از برآمدن خورشید بر پشت بام‌های خود آتش می‌افروزند و بوی خوش بر آن می‌نهند و به روان شادی درگذشتگان به ستایش خداوند جان و خرد(اهورامزدا) می‌پردازند.
✍️ # رشید_شهمردان اوستا شناس و ایران‌شناس.
چهارشنبه‌سوری و زرتشتیان:
در این‌باره باید گفت كه زرتشتیان از دیرباز در پایان چهره #همسپد_میدیم_گاه و سحرگاه روز بعد از آن (اورمزد و فروردین‌ماه) به جهت استقبال از سال نو و در ارتباط با فرود یا بدرقه فروهر درگذشتگان بر بام خانه آتش می‌افروختند كه این خود باوری آیینی و استوره‌ای به‌همراه دارد و از دیرباز زرتشتیان این مراسم را به انجام رسانیده‌اند. باور زرتشتیان كنونی آن است كه در سپیده‌دم روز آتش افروزی فروهر و روان نیاكان كه پنج روز پنجه یا به عبارتی با احتساب پنجه بزرگ و كوچک ده روز به دیدار فرزندان و خانه و كاشانه خویش آمده‌اند به مامن خود باز می‌گردند و پاشیدن آب و آویشن پس از آتش افروزی سحرگاه در سپیده‌دم و پیش از طلوع آفتاب بر سراسر پشت‌بام خانه‌یشان از وداع با فروهر درگذشتگان دارد. ولی باور استوره‌ای آن است كه با آتش افروزی بر پشت‌بام هر خانواده به راهنمایی فروهرهای درگذشتگان خویش می‌پردازد تا به‌سرای خود فرود آیند و در روزهای خوشی و سال‌نو در جوار اخلاف خود باشند و در جشن فروردینگان(فرودگ) كه جشن مخصوص روان و فروهر درگذشتگان است از آنان بصورت همگانی و مفصل تجلیل می‌شود. در اوستا «فروردین یشت پاره ۹» چنین آمده:
«فروهرهای نیک توانای پاكان در هنگام همسپتمدم از آسمان به‌سوی زمین فرود آیند و ده شب پی‌درپی از برای آگاهی یافتن از بازماندگان در اینجا به سر برند». با وجود آیین آتش افروزی بر بام‌ها كه هنوز میان زرتشتیان روستانشین(در سحرگاه روز اورمزد و فروردین ماه گاه‌شماری بدون كبیسه) مرسوم است درباره ۴شنبه‌سوری می‌توان نتیجه گرفت كه بنمایه این جشن به آتش افروزی سحرگاه اورمزد و فروردین ماه برمی‌گردد كه یادآور پذیرایی و راهنمایی فروهر درگذشتگان است اما اینكه این آتش افروزی به شب ۴شنبه منتقل شده و با پریدن از روی آن اشعاری با مضمونی موهن سر می‌دهند نمی‌تواند ربطی به زرتشتیان داشته باشد چون اولا در گاه‌شماری زرتشتی باستانی ایران شنبه و چهارشنبه وجود نداشته و نیز پریدن از روی آتش بی‌ارزشی به یكی از چهار آخشیج(:عنصر) سپنت ایرانی- زرتشتی محسوب می‌شود. در مجموع می‌توان
گفت نفس آتش افروزی می‌تواند بازمانده آتش افروزی آخر سال زرتشتیان و همراه و هم جهت با آن تلقی شود ولی بردن مراسم آتش افروزی به چهارشنبه و پریدن از روی آن و خواندن اشعاری توهین آمیز را نمی توان در مقوله باور و فرهنگ زرتشتی- ایرانی گنجاند.
✍️ #مهرداد_قدردان پژوهشگر زرتشتی.
.
در باور ایرانی #آتش نماد #اشا یعنی راستی و پاکی و عشق است. پس بایستی همانند آخشیج‌های آب و هوا و زمین دیگر مقدس شناخته شده و گرامی داشته شود. جشن چهارشنبه‌سوری جشن به استقبال رفتن فروهرهای نیاکانی و هر آنچه فره ایزدی و راستی و پیشرفت نامیده می‌شود می‌باشد. آتش پلیدی‌ها را می‌سوزاند. همواره به‌سوی بالا می‌رود و گرما و نور می‌افشاند و بر شادی‌ها می‌افزاید و بدی‌ها و کژی‌ها و ناراستی‌ها را به ما شناسانیده، شور و عشق می‌آموزد و می‌گستراند. پس چه بهتر که با درک این همه حقایق راستین، بیش از پیش به آیین‌های نیاکانی از روی شناخت باورمند بوده و با پایبندی کامل به اجرای درست و دقیق آیین‌ها، برشکوه جشن‌ها بیافزاییم.
در فرهنگ ایرانی جشن از ریشه #یسن به مفهوم ستایش خداوند یکتا و بی‌همتا می‌باشد و چهار آخشیج از جمله آتش مقدس است. پس بایستی این چهار را پاک نگاه داشت تا جهان به ناپاکی‌ها آلوده نگردد و نباید آتش را با هیچ‌گونه مواد آتش زایی که خطرزا یا آلوده کننده است پلید نمود و به محیط‌زیست و دیگر انسان‌ها و موجودات سود رسان دیگر، زیان رسانید.
ایرانی با فرهنگ، در شب چهارشنبه پیش از تحویل سال نو با برافروختن آتش، به استقبال بهار و فروهرهای نیاکانی می‌رود. به سور و جشن می‌پردازد و خداوند بزرگ را از نعمت‌هایی که در اختیارش قرار داده است سپاسگزاری می‌نماید. ایرانی همه جشن‌ها را با شادی توام با عشق و فروتنی و مهر و دوستی برگزار می‌کند و از همه ناشایست‌ها به‌راستی پرهیز می‌نماید. براستی چرا ؟ ما ایرانیان که از بنیانگذاران این فرهنگ انسانی و سازنده بوده‌ایم با انداختن اجسامی همچون آمپول و کپسول گاز و بمب‌های دست ساز در آتش، هم بر ضد فرهنگ متعالی خود عمل کرده و هم این عنصر مقدس را آلوده کنیم؟ هم موجب آسیب رسانی به خود و دیگران گردیم؟ و این جشن بسیار زیبا و فرح انگیز و روح افزا را به فاجعه تبدیل نماییم.
اجرای هر آیینی باید از روی درک درست و احساس مسئولیت باشد. چهارشنبه‌سوری جشن به استقبال رفتن نوروز باستانی، این گرامی‌ترین و دقیق‌ترین و انسانی‌ترین جشن تاریخ بشر است. جشن گرامیداشت دانش و نور و عشق و شور و آغاز دوباره رویش و زایش و سازندگی است.
بیاییم همه آیین‌های نیاکانی را دریابیم و بیاییم همه گرامی آیین‌های نیاکانی را دریابیم و با خردمندانه‌ترین روش برگزار کنیم تا هم خود لذت ببریم و بهره‌مند شویم و هم از شادی دیگران خورسند گردیم و هم بر مهر و عشق و راستی و پاکی بیافزاییم.
✍️موبد دكتر_اردشیر_خورشیدیان
نقل از درگاه ایرانیان زرتشتی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر