(به✍️موبد مهندس کامران جمشیدی)
ایرانیان در درازای سال چندین‌گونه جشن داشته‌اند و دارند که یکی از اینگونه‌ها جشن‌ها جشن‌های ماهیانه هستند و برابر هستند با روزهایی که نام روز و نام ماه یکی می‌شوند.
در گاهشمار زرتشتی/ ایرانی هر ماه ۳۰روز دارد و هر روز هم نامی دارد. در میان این نام‌های ۳۰گانه روزها، نام‌های ۱۲ماه سال نیز وجود دارند.
بر این پایه در هر ماه دستکم یک روز است که نام روز و نام ماه یکسان است. آن روز را جشن می‌گیرند و با افزودن پسوند «گان» به پایان آن نام جشن آن ماه را نام‌گزاری می‌کنند مانند:
۱- #فروردین‌گان ۲- #اردیبهشت‌گان ۳- #خردادگان ۴- #تیرگان ۵- #امردادگان ۶- #شهریورگان ۷- #مهرگان ۸- #آبان‌گان ۹- #آذرگان ۱۰- #دی‌گان ۱۱- #بهمنگان ۱۲- #اسپندگان.
هر کدام از این جشن‌ها را نیز رسم و آیینی بوده و هست و مناسبت‌های چندی را نیز به آنها نسبت داده‌اند.
گونه کهن و اوستایی واژه بهمن، وُهومَنَVohu Mana می‌باشد وُهو به چَمار(:معنی) نیک یا خوب است همانی که در پارسی امروزه «بَه» شده‌است. مَنَ به چمار اندیشه می‌باشد. پس وهومن روی‌هم می‌شود اندیشه نیک و منش پاک و خرد.
در فلسفه و جهان‌بینی زرتشتی/ ایرانی بهمن، نشان و نماد آن خرد و دانایی و آگاهی است که هم از درون و گوهر هرکس می‌جوشد و هم از دانش‌های روز مایه می‌گیرد و روی‌هم نیرویی می‌شود برای راهنمایی مَرتو(:انسان) به دریافت آگاهی و شناخت بیشتر از خویشتن، جهان و هستی.
این بهمن است که به خودشناسی راه می‌یابد و آنچه را که در فلسفه زرتشتی اَشاAshâ یا آرتاÂrtâ نامیده می‌شود به مرتو(:انسان) می‌شناساند.
اشا قانومندی آفرینش و هستی است.
اشا پاکی و راه راستینی است.
بنابراین یکی از مناسبت‌های بهمنگان، گرامیداشت و جشن گرفتن برای خرد و اندیشه نیک و آگاهی است که به مَرتوگان(:بشر) شیوه درست زیستن را می‌نمایاند.
بهمن و اشا به همراه چند بنیان یا پرنسیپ دیگر مانند شهریور، اسفند، خرداد و امرداد پایه‌های فلسفه زرتشتی را تشکیل می‌دهند که به آنها بنیادهای آفرینش یا هستی نیز گفته می‌شود.
در فرهنگ فولکلور یا مردمی زرتشتی این بنیان‌ها به‌نام امشاسپندانAmeshâ spentâ نامیده می‌شوند که به چمار «جاودانان افزاینده» می‌باشند.
در این فرهنگ، هر کدام از این امشاسپندان نماد و نگاهبان بخشی از جهان هستی و زاستار(:طبیعت) گشته‌اند و به آنها گره خورده‌اند.
امشاسپند بهمن نماد و نگاهبان جانوران است. از اینروست که در روزهای بهمن و سه روز دیگر در هر ماه زرتشتیان از گوشت خوردن پرهیز می‌کنند که به این روزها نَبُر می‌گویند که به چمار نبریدن سر جانوران و یا نکشتن آنها برای خوراکشان است.
در گات‌های اشوزرتشت کشتن جانوران کاری نکوهیده به‌شمار آمده‌است. هم از اینرو و هم از برای گرامیداشت زیست‌گاه و جهان زنده است که بسیاری از زرتشتیان گیاهخوار هستند.
هر مَرتو(:انسان) خردمند و آگاهی که به کمترین شناخت راستینی از خود و جهان دست یافته باشد می‌داند که او و همه‌ی دیگر نمودهای هستی از یک گوهر و بن و ریشه بوده و درهم تنیده‌اند و سرنوشتشان از هم جدایی ندارد.
هر آسیبی که به زاستار(:طبیعت)، چه هوایی و گیاهی و یا دامی و جانوری برسد زیانش را مرتو(:انسان)، دیر یا زود نیز خواهد دید و از آن گریزی نیست. پس جشن بهمنگان برای یادآوری و گرامیداشت این دو بنیان ارجمند هست که انسان بهتر است خرد را در زندگی پیشه کند و به جهان پیرامون نیز آسیب نرساند، چه گیاه و جانور و چه مَرتو(:انسان).
ایرانیان در درازای سال چندین‌گونه جشن داشته‌اند و دارند که یکی از اینگونه‌ها جشن‌ها جشن‌های ماهیانه هستند و برابر هستند با روزهایی که نام روز و نام ماه یکی می‌شوند.
در گاهشمار زرتشتی/ ایرانی هر ماه ۳۰روز دارد و هر روز هم نامی دارد. در میان این نام‌های ۳۰گانه روزها، نام‌های ۱۲ماه سال نیز وجود دارند.
بر این پایه در هر ماه دستکم یک روز است که نام روز و نام ماه یکسان است. آن روز را جشن می‌گیرند و با افزودن پسوند «گان» به پایان آن نام جشن آن ماه را نام‌گزاری می‌کنند مانند:
۱- #فروردین‌گان ۲- #اردیبهشت‌گان ۳- #خردادگان ۴- #تیرگان ۵- #امردادگان ۶- #شهریورگان ۷- #مهرگان ۸- #آبان‌گان ۹- #آذرگان ۱۰- #دی‌گان ۱۱- #بهمنگان ۱۲- #اسپندگان.
هر کدام از این جشن‌ها را نیز رسم و آیینی بوده و هست و مناسبت‌های چندی را نیز به آنها نسبت داده‌اند.
گونه کهن و اوستایی واژه بهمن، وُهومَنَVohu Mana می‌باشد وُهو به چَمار(:معنی) نیک یا خوب است همانی که در پارسی امروزه «بَه» شده‌است. مَنَ به چمار اندیشه می‌باشد. پس وهومن روی‌هم می‌شود اندیشه نیک و منش پاک و خرد.
در فلسفه و جهان‌بینی زرتشتی/ ایرانی بهمن، نشان و نماد آن خرد و دانایی و آگاهی است که هم از درون و گوهر هرکس می‌جوشد و هم از دانش‌های روز مایه می‌گیرد و روی‌هم نیرویی می‌شود برای راهنمایی مَرتو(:انسان) به دریافت آگاهی و شناخت بیشتر از خویشتن، جهان و هستی.
این بهمن است که به خودشناسی راه می‌یابد و آنچه را که در فلسفه زرتشتی اَشاAshâ یا آرتاÂrtâ نامیده می‌شود به مرتو(:انسان) می‌شناساند.
اشا قانومندی آفرینش و هستی است.
اشا پاکی و راه راستینی است.
بنابراین یکی از مناسبت‌های بهمنگان، گرامیداشت و جشن گرفتن برای خرد و اندیشه نیک و آگاهی است که به مَرتوگان(:بشر) شیوه درست زیستن را می‌نمایاند.
بهمن و اشا به همراه چند بنیان یا پرنسیپ دیگر مانند شهریور، اسفند، خرداد و امرداد پایه‌های فلسفه زرتشتی را تشکیل می‌دهند که به آنها بنیادهای آفرینش یا هستی نیز گفته می‌شود.
در فرهنگ فولکلور یا مردمی زرتشتی این بنیان‌ها به‌نام امشاسپندانAmeshâ spentâ نامیده می‌شوند که به چمار «جاودانان افزاینده» می‌باشند.
در این فرهنگ، هر کدام از این امشاسپندان نماد و نگاهبان بخشی از جهان هستی و زاستار(:طبیعت) گشته‌اند و به آنها گره خورده‌اند.
امشاسپند بهمن نماد و نگاهبان جانوران است. از اینروست که در روزهای بهمن و سه روز دیگر در هر ماه زرتشتیان از گوشت خوردن پرهیز می‌کنند که به این روزها نَبُر می‌گویند که به چمار نبریدن سر جانوران و یا نکشتن آنها برای خوراکشان است.
در گات‌های اشوزرتشت کشتن جانوران کاری نکوهیده به‌شمار آمده‌است. هم از اینرو و هم از برای گرامیداشت زیست‌گاه و جهان زنده است که بسیاری از زرتشتیان گیاهخوار هستند.
هر مَرتو(:انسان) خردمند و آگاهی که به کمترین شناخت راستینی از خود و جهان دست یافته باشد می‌داند که او و همه‌ی دیگر نمودهای هستی از یک گوهر و بن و ریشه بوده و درهم تنیده‌اند و سرنوشتشان از هم جدایی ندارد.
هر آسیبی که به زاستار(:طبیعت)، چه هوایی و گیاهی و یا دامی و جانوری برسد زیانش را مرتو(:انسان)، دیر یا زود نیز خواهد دید و از آن گریزی نیست. پس جشن بهمنگان برای یادآوری و گرامیداشت این دو بنیان ارجمند هست که انسان بهتر است خرد را در زندگی پیشه کند و به جهان پیرامون نیز آسیب نرساند، چه گیاه و جانور و چه مَرتو(:انسان).
نقل از گانال ایرانیان زرتشتی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر