جشن اسپندگان، روز اسپند از ماه اسپند، یکی از جشن‌های باستانی ایران است که برابر گاهشماری زرتشتی پنجمین روز در ماه اسپند بوده ولی در گاهشمار خورشیدی ایران که شش ماهِ نخست سال ۳۱ روز دارد روز ۲۹بهمن جای گرفته است.
واژه «اسپند» در اوستا به ریخت(:شکل) «سپندارمز» آمده و در سروده‌های زرتشت در گات‌ها «سپَنتَ آرمَیتی» است. سپنته به چم(:معنی) ورجاوند(:مقدس) و آرمیتی به چم آرمان و اِشغ(:عشق) پاک است.
این ویژگی چهارمین گام‌رازوری(:عرفان) در باور مزدیسنان(:زرتشتیان) بوده و یکی از فروزه‌هایی است برگرفته از رازِ اهورامزدا(=دانایی و آگاهی بیکران در هستی) که در جهان مینویی نماد بردباری، فروتنی، فدا شدن و از خود گذشتگی است و از آنجا که این ویژگی‌های نیک را بیشتر در بانوان می‌توان دید. این جشن را به بانوان نسبت داده‌اند و چون برخی از ویژگی‌های بانوان مانند زایندگی، پروراندن، فروتنی و شکیبایی را زمین نیز در خود دارد، روز پاسداری زمین نیز می باشد.
جشن اسپندگان، جشن پاسداشت زمین و بزرگداشت جایگاه زنان نیک گرامی باد.
در گاهشماری ترادادی(:سنتی) زرتشتی، دوازدهمین ماه از سال و پنجمین روز از هر ماه «اسپند» نام دارد، از این روی، در روز اسپند از ماه اسپند، پیش از فرارسیدن بهار و پیدایش گل و گیاه همراه با شورِ اشغ در هستی، بالندگی زاستار(:طبیعت) و نو شدن زمین «جشن اسپندگان» برپا می‌گردد.
ابوریهان بیرونی در آثارالباقیه آورده‌است که:
ایرانیان از دیرباز روز پنجم اسپند را جشن ویژه بانوان و زمین می‌دانند و در این روز مردان به بانوان پیشکشی می دهند، از این روی، به آن جشن مردگیران و مزد گیران نیز می‌گویند.
بانوان ایرانی در جشن اسپندگان، پس از نیایش، پوشش نو برتن کرده، خود را می‌آراستند. در چنین روزی دست از کار همیشگی کشیده به شادی و پایکوبی می‌پرداختند. دختران و بانوان در جشن اسپندگان دسته‌های گل را به آغوش می‌گرفتند که شایستگی آن را داشته باشند.
یکی از خوراکی‌های جشن اسپندگان، آش اسپندی بوده که هفت گونه از دانه‌های گیاهی مانند ماش، عدس، لوبیا، نخود، گندم، جو، باقلا و ذرت هر یک در دسترس بوده را آمیخته و می‌پختند که آش هفت دونار و هفت دونی نیز نام داشته است.
جشن اسپندگان،
روز اسپند از ماه اسپند
گاه بزرگداشت زنان،
هنگام پاسداشت زمین،
گاهِ شادی و آزادگی بانوان،
جلوه‌گاه آرمان و اِشغِ پاک
روز مادر، روز مهر، بر بانوان مهرپرور گیتی فرخنده باد.
واژه «اسپند» در اوستا به ریخت(:شکل) «سپندارمز» آمده و در سروده‌های زرتشت در گات‌ها «سپَنتَ آرمَیتی» است. سپنته به چم(:معنی) ورجاوند(:مقدس) و آرمیتی به چم آرمان و اِشغ(:عشق) پاک است.
این ویژگی چهارمین گام‌رازوری(:عرفان) در باور مزدیسنان(:زرتشتیان) بوده و یکی از فروزه‌هایی است برگرفته از رازِ اهورامزدا(=دانایی و آگاهی بیکران در هستی) که در جهان مینویی نماد بردباری، فروتنی، فدا شدن و از خود گذشتگی است و از آنجا که این ویژگی‌های نیک را بیشتر در بانوان می‌توان دید. این جشن را به بانوان نسبت داده‌اند و چون برخی از ویژگی‌های بانوان مانند زایندگی، پروراندن، فروتنی و شکیبایی را زمین نیز در خود دارد، روز پاسداری زمین نیز می باشد.
جشن اسپندگان، جشن پاسداشت زمین و بزرگداشت جایگاه زنان نیک گرامی باد.
در گاهشماری ترادادی(:سنتی) زرتشتی، دوازدهمین ماه از سال و پنجمین روز از هر ماه «اسپند» نام دارد، از این روی، در روز اسپند از ماه اسپند، پیش از فرارسیدن بهار و پیدایش گل و گیاه همراه با شورِ اشغ در هستی، بالندگی زاستار(:طبیعت) و نو شدن زمین «جشن اسپندگان» برپا می‌گردد.
ابوریهان بیرونی در آثارالباقیه آورده‌است که:
ایرانیان از دیرباز روز پنجم اسپند را جشن ویژه بانوان و زمین می‌دانند و در این روز مردان به بانوان پیشکشی می دهند، از این روی، به آن جشن مردگیران و مزد گیران نیز می‌گویند.
بانوان ایرانی در جشن اسپندگان، پس از نیایش، پوشش نو برتن کرده، خود را می‌آراستند. در چنین روزی دست از کار همیشگی کشیده به شادی و پایکوبی می‌پرداختند. دختران و بانوان در جشن اسپندگان دسته‌های گل را به آغوش می‌گرفتند که شایستگی آن را داشته باشند.
یکی از خوراکی‌های جشن اسپندگان، آش اسپندی بوده که هفت گونه از دانه‌های گیاهی مانند ماش، عدس، لوبیا، نخود، گندم، جو، باقلا و ذرت هر یک در دسترس بوده را آمیخته و می‌پختند که آش هفت دونار و هفت دونی نیز نام داشته است.
جشن اسپندگان،
روز اسپند از ماه اسپند
گاه بزرگداشت زنان،
هنگام پاسداشت زمین،
گاهِ شادی و آزادگی بانوان،
جلوه‌گاه آرمان و اِشغِ پاک
روز مادر، روز مهر، بر بانوان مهرپرور گیتی فرخنده باد.
نقل از کانال زرتشت و مزدیسنان
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر