اين تنت را ز نيكويی زيور
شهره روزی است روز شهريور
امروز شهریور امشاسپند و چهارمین روز از شهریورماه زرتشتی برابر است با چهارشنبه 30 امردادماه خورشیدی و 21 آگوست 2019 میلادی.
در گاهشمار زرتشتی روز چهارم هر
ماه شهریور نامیده می‌شود و برابر آیین، هرگاه نام روز و نام ماه برابر
می‌شد آن روز را جشن برپا می‌کردند و به شادمانی و ستایش آفریده های نیک
اهورا مزدا می‌پرداختند. برابری روز شهریور با نام شهریورماه در گاهشمار
زرتشتی را شهریورگان می‌نامیدند. جشن شهریورگان، شهریور روز از شهریور ماه
که روز سی ام امردادماه و به نام امشاسپند توانای "خْـشَـتْـرَه
وَئیریَـه" به معنی کشور آسمانی یا شهریاری آرمانی و شایسته است.
ابوریحان بیرونی، در
آثارالباقیه در باره‌ی این جشن کهنسال ایرانی می‌گوید: "شهریور ماه که روز
چهارم آن شهریور روز است و به مناسبت برابری دو نام روز و ماه جشن
می‌گیرند، آن جشن را شهریورگان گویند . چم (معنی) شهریور دوستی و آرزوست.
خشَتَره وییریه یا شهریور به چم
«شهریاری و نیرومندی اهورایی»، نام سومین امشاسپند است. این امشاسپند نشان
از پیروزی دارد، زیرا وظیفه‌ی اصلی او پاسداری از فلزات است.
خشَترا در اوستا نام سومین
فروزه اهورامزدا از گروه امشاسپندان است. خشَتَره وییریه یا شهریور به چم
«شهریاری و نیرومندی اهورایی»، نام سومین امشاسپند است. این امشاسپند نشان
از پیروزی دارد، زیرا وظیفه‌ی اصلی او پاسداری از فلزات است. در اوستا نماد
توانمندی و فر و شکوه پادشاهی اهورامزدا است. نگهبانی توپال‌ها (فلزات) بر
روی زمین به او سپرده شده است.
شهریور (امشاسپند)، خَشَتَرَه
وَیریَه نام یکی از امشاسپندان زرتشتی است. در اوستا «خشَثرَ وَیریَه» و در
پهلوی «شَهرِوَر» و در فارسی «شَهریوَر» یا «شَهریَر» است. بخش نخست این
واژه به چم (:معنای) شهریاری و شهر است (مراد از شهر، همانا کشور است،
چنان‌که سرزمین ایران را، ایران شهر می‌نامیدند) بخش دوم این واژه، یعنی
«ویریه»، فروزه (:صفت) و به چم مورد پسند است. بر این اساس، خشتره‌ویریه،
به معنای آرمان‌شهر یا شهریاری آرمانی یا توانایی مینُوی آرمانی است. در
اساطیر زرتشتی و ایرانی این امشاسپند نماد شهریاری و فّر و فرمان‌روایی
اهورا مزدا و نگاهبان فلزها و پاسدار فَر و پیروزی شهریاران دادگر و یاور
بینوایان و دستگیر مستمندان است.
در جهان مادی پاسبان فلزات است.
شهریاری اهورایی از قانون اشا ( هنجار هستی ) بر می خیزد و همه جهان را در
بر می گیرد. در این روز نیکوست به خواستگاری رفتن و زن خواستن.
در بندهش که از نامه های کهن
ایرانی است از دیوی بنام سئورو یاد شده که دیو آشوب و تباهی است و از
دشمنان و هماوردان خشَتریور می باشد، از سوی دیگر ایزدانی مانند ایزد خور،
ایزد مهر و ایزد آسمان از یاران و همکاران او هستند.
مسعود سعد سلمان می‌سراید:
«ای تنت را ز نیکویی زیور / شهره روزی ست روز شهریور».
چکامه از «مسعود سعد سلمان»
شهریور است و گیتی از عدل شهریار
شاد است، خیز و مایه شادی به من بیآر
باده شناس، مایه شادی و خرمی
بی باده هیچ جان نشد از مایه شاد خوار
سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش
اين تنت را ز نيكويی زيور
شهره روزی است روز شهريور
تا به اقبال شهريار جهان
بگذرانيم جان به لهو و بطر
اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)
خوش باش
اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار:
به (شهریور) اندر شوی شادخوار/ کنی در (سپندارمز) کشت و کار
یاد روز 30 امردادماه:
- جشن شهريورگان در گاهنمای زرتشتی
نقل از تارنمای امرداد
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر