۱۴۰۰ بهمن ۲۹, جمعه

مانتره سپند ایزد

 


بیست و نهمین روز ماه، مانتره‌سپند دو بخش دارد؛ نخست مانتره یا مَنتره به چم سخن اندیشه برانگیز و دوم سپند یعنی مقدس.

در اوستا «مانترَسپِنتَ»، فارسی میانه «اَمَهرَسپنت» و فارسی امروز «ماراسپند» و «مانترسپند» آمده است. وی ایزد و نگاهبان آب است. ایزد ماراسپند نگهبان گاه و روز و خرد و گوش‌ها و چشم‌هاست.

مانتره‌سپند به چم گفتار نیک، پاک و سپندینه و سخن فزونی بخش است.


اشوزرتشت اسپنتمان در سرودهای خود گاتها را مانتره که همان سخن اندیشه‌ برانگیز است نامید. مانتره در سراسر اوستا ستوده شده است.

مانترسپند ایزد درمانگری ست و به چم آرام بخش روان‌ها هم آماده است و شفا می‌بخشد قلب‌های خسته انسان در رنج را.


«مانتره» یکی از واژه‌های بنیادین گاهان ست. این کلمه از ریشه من به چم اندیشیدن و در کل به چم وسیله اندیشه کردن و یا موجب اندیشه برانگیزی آمده است.

اما روان‌ترین ترجمه کلام اندیشه برانگیز است. اشوزرتشت در گات‌ها، سرودهای خود (گاهان) را مانتره می‌نامد.

هم چنین در اوستا، او ِستاهای «اَشِم وُهو» و «یَـتااَهو = اَهونَ‌وَر» به نام مانتره شناخته می‌شوند. سراینده مانتره نیز «مانترن» نامیده می‌شود.


ویژگی‌های مانتره 


۱- درمان بخشی:

در گاهان در هات ۴۴ بند ۱۶،

از درمان بخشی و به عبارتی همان جنبه روان شناسی مانتره اشاره شده است.


۲- الهام گونه بودن 

اشوزرتشت فردی است که با الهام از جهان ِ پیرامون خویش (چه درون و چه محیط) به بزرگی رسید، وی مانتره را هم نوعی الهام (چه درونی و چه از محیط) می‌داند.


۳- موسیقیایی بودن:

یکی از شروط مانتره بودن ِ یک سخن، موسیقایی بودن آن است.


۴- توانایی اهورایی مانتره:

در گاهان برای تاثیر کلام مانتره بر اقشار مردم و سعادت آنها بسیار گفته شده است.


از آن چه که در متون اصلی دین ِ ما گاتها و قسمت‌های اصلی اوستا بر می‌آید، مانتره جزئی از نوای خداوندی است که به مانند «فرَوَهَر» در وجود هر انساتی قرار داده شده است و در اصل توانایی اندیشه برانگیزی است و از آن جایی که خداوند «مبدا خرد» است، پس مانتره هم توانایی اندیشمندی و اندیشه برانگیزی است، که یک انسان از آن بهره‌مند می‌شود و نیز مانتره کلامی است از همین نوع که از مانتره ِ وجودی انسان به صدا در می‌آید و به مانتره وجودی انسان دیگری می‌رسد و آن را بر می‌انگیزد.

چه نیکو و زیباست در این روز خواندن گاتها. پیدایی و روایی دین نیک اندر جهان به دست مانترسپند است و می‌توان نیکی دین را به وسیله مانترسپند از آن خویش کرد.

گویند هر کس در این روز زاده شود دلیر باشد.


سروده‌ ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌‌ی نسک (کتاب) بندهش:


ای دلارام روز مار‌اسپند،

دست بی‌جام لعل مِی، مپسند.

خرمی در جهانِ خرم بین،

شادمانی كن و به ناز بخند.



اندرزنامه‌ی آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم):


جامه افزای و دوز و پوش و زن به زنی کن/که فرزند تیز ویر ( باهوش) و نیک زاید.




اندرزنامه ی آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار:


زن تازه در (ماراسفند) گیر/که فرزند نیک آید و تیز ویر.


هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر

جشن سپندارمزگان

#مردم ایران در تاریخ خود، کارنامه درخشانی را در زمینه ارج نهادن به جایگاه بلند زن از خود بر جای نهاده و امروز زنان ایرانی از اینروی بر خود م...